Napoleons laatste levensjaren

28 NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN

van Napoleon aankwam, op de Place de 1’Hötel-de-Ville verzameld. Zij omringden zijn rijtuig, dat zonder escorte reisde, en deden alle moeite om er achter te komen, wie de reizigers waren. Deze echter antwoordden niet op hun vragen en weigerden hun paspoorten te toonen, behalve aan een der leden van het gemeentebestuur. Een officier van de garde nationale bood zich aan, de paspoorten — die van de gewone afweken en eigenlijk alleen een vrijgeleide waren — aan den gemeenteraad te overhandigen. Terwijl de raad vergaderde en besprekingen hield — wijl het officieele papier alleen sprak van generaal Beker en een bediende — of en welke maatregelen er genomen moesten worden, waar — behalve de bediende, die op den bok zat, zich nog vier personen in het rijtuig bevonden, — werd de menigte, die zich steeds om het rijtuig hield en voortdurend aangroeide, opdrin-gender en nieuwsgieriger, waardoor de reizigers zich begonnen ongerust te maken. Generaal Beker herkende onder de menigte een gendarme-officier, dien hij vroeger had ontmoet en verzocht dezen — op zóó luide toon, dat de omstanders het konden hooren — voor hem naar den burgemeester te willen gaan en dien mee te deelen, dat hij, generaal Beker, met een dringende zending door de regeering was belast en te willen verzekeren, dat hij hem als generaal Beker kende. Deze officier voldeed aan dit verzoek en niet alleen kregen de reizigers hun paspoorten terug, doch tevens een brief van vrijgeleide, door den burgemeester onderteekend. Zij konden dus veilig vertrekken. Een bepaald gevaar, zooals verschillende geschiedschrijvers van dit incident hebben gemaakt, heeft Napoleon echter niet geloopen en de bevolking was volstrekt niet vijandig gezind. Trouwens, niemand wist, dat de Keizer een der reizigers was.

Waarschijnlijk is men in de war gebracht door het incident, dat zijn gevolg te Saïntes overkwam, waar de oproerige bevolking — in de meening, dat Napoleon zich onder de reizigers bevond — dreigde tot handtastelijkheden over te gaan. Las Cases schrijft daarover in zijn Mémorial: „Nous arrivons a Or-léans le 30 au matin, et vers minuit a Chatellerault. Nous traversons Limoges le Ier juillet, vers quatre heures du soir. Nous dïnons a La Rochefoucauld le 2, et arrivons a sept heures a Jarnac, oü nous couchons, la mauvaise volonté du maitre de poste nous forpant d’y passer la nuit. Nous ne pouvons nous re-mettre en route qu’a cinq heures du matin. La méchanceté du maitre de poste, qui, non content de nous avoir retenus la nuit,