Napoleons laatste levensjaren

NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN 227

Malmaison, had Napoleon zijn bibliothecaris Barbier, behalve een lijst van 10,000 deelen, die hij uit zijn groote bibliotheken wilde meenemen, verzocht hem werken over Amerika te zenden en een opgave van alles wat er over hem, gedurende zijn veldtochten, gedrukt was. Daarbij vroeg hij om een volledige verzameling van den Moniteur, de beste encyclopedieën en de beste dictionnaires.

Allerlei omstandigheden echter verhinderden hem, dit alles mee te nemen en hij moest zich met een kleinere bibliotheek tevreden stellen. De Chambre des représentants stond hem, op een schrijven van Barbier, toe om over de boekerij van Ram-bouillet te beschikken. Behalve 30 of 40 deelen, die van Malmaison meegingen, waren de 588 boeken, die in den eersten tijd op St. Helena de boekenrij vormden, van Rambouillet afkomstig. Het waren voornamelijk litteraire werken, tragedies en romans, alleen geschikt om de verveling te verdrijven en de avonden te helpen doorkomen. Historische werken of boeken, die geschikt waren om hem bij zijn historische arbeid behulpzaam te zijn, vond men er niet bij. Het had weinig gescheeld, of hij had ook dit kleine gedeelte — klein in vergelijking zoowel bij de groote boekerijen, die hij in de verschillende paleizen, voor zijn gebruik had samengesteld, als bij zijn reis-bibliotheek — moeten missen. Immers, zoodra Blücher het verlangen van den Keizer en het besluit van de Chambre des représentants had vernomen, stuurde hij een troep cavalerie naar Rambouillet, die het overbrengen der boeken moest beletten. De troep kwam echter toen de eerste vracht reeds vertrokken was, maar had toch nog gelegenheid de andere tegen te houden.

Waar Napoleon’s boeken en boekerijen altijd ordelijk en netjes werden gehouden, terwijl ieder boek van het stempel „Cabinet de 1’Empereur” werd voorzien, was hij te Longwood nog netter en zuiniger op zijn boekerij. Het vroegere stempel werd door een inkt- of een lakstempel vervangen, waarin de keizerlijke wapens waren gesneden en elk boek — wanneer het ook maar eenigszins van nut was — kreeg een vaste plaats in de boekenkast. Mocht het soms geschieden, dat Saint-Denis het door den Keizer gevraagde boek niet kon vinden, dan beschreef de Keizer het precies en wist altijd nauwkeurig aan te geven, waar het stond of waar het moest staan; een talent, dat hij ook in Europa voor al zijn bibliotheken had.

In den eersten tijd op Longwood. voordat hij zijn werk had