Napoleons laatste levensjaren

ZESDE HOOFDSTUK.

Zeker is het, dat het gezegde van de Montholon tot Basil Jackson, sprekend over Hudson Lowe, waarheid bevatte, namelijk, dat ”même un ange descendu du ciel n’aurait pü leur plaire comme gouverneur.” En zeker is het, dat— onder welke gouverneur en met welke behandeling ook — het verblijf op St. Helena voor Napoleon nooit aangenaam zou kunnen geweest zijn. Maar even zeker is het, dat een andere gouverneur, iemand die met meer takt en gevoel zou zijn opgetreden, voorzien van instructies, die minder of in het geheel niet op een kleingeestige plagerij gericht waren, doch die meer van een grootmoedige opvatting hadden getuigd, die gevangenschap voor Napoleon minder onaangenaam had kunnen doen zijn.

De kleinste gebeurtenis, het minste incident, waarop geen normaaldenkend en voelend mensch zou hebben gelet, gaf tot allerlei vexaties, verwikkelingen en kleingeestig vertoon van gewichtigheid aanleiding, zooals twee feiten onder vele — het eene met een haarlok van den Roi de Rome, het andere met diens buste — bewijzen. Het is waar, in het eerste geval had Hudson Lowe tot zekere hoogte gelijk, wijl het tegen zijn instructies indruischte. Maar toch, een andere gouverneur zou misschien hebben getoond, dat hij er volkomen van op de hoogte was, wat achter zijn rug geschiedde, maar zou er geen „zaak” van hebben gemaakt en zeker niet een, die op een bespotting van zijn houding moest uitloopen,

Wat toch was het geval. Baron Stürmer had van zijn hof het bevel gekregen, een tuinman van Schoenbrunn, Philipp Welle, op St. Helena te ontvangen, hem aan den gouverneur voor te stellen en zoodanig te helpen, dat hij in staat zou zijn de opdracht, hem door den keizer van Oostenrijk zelf gegeven, namelijk een studie te maken van alles wat op de natuurlijke historie van het eiland, en voornamelijk van het botanisch gedeelte, betrekking had, te