209
NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN
Balcombe, die hem zoowat een blauwtje liet loopen; daarna op een Miss Churchill, naar aanleiding van wie de Keizer hem toevoegde: „Nous vous marierons, nous vous marierons bien” en hem daarbij vermaande geduld te hebben; Laura Wilkes, de dochter van den gouverneur, van wie hij zegt: „plus je la vois, plus je 1’aime” — stelde zich tevreden met minder schitterende overwinningen en amours de rencontre, die hij onder andere omstandigheden zou hebben versmaad en teekent nauwkeurig in zijn dagboek aan, wanneer en dat hij een knappe mulatin of een blanke vrouw heeft ontmoet; O’Méara zocht en vond zijn troost in ontmoetingen in James Town; Antommarchi verzuimde zijn plichten voor de veroveringen van minder allooi, die hij in de stad en elders te maken vond.
Wat de Keizer onder die omstandigheden voelde, daarvan weet men weinig of niets en het weinige dat men weet, is nog alles vermoeden, zooals de liaison, die hij misschien met Mad. de Montholon zou hebben gehad. Duidt haar gezegde tot Gour-gaud er op, die vertelt, dat zij hem „assure qu’on lui a prédit qu’elle serait reine sans 1’être”; of het verwijt, dat Gourgaud haar man voor de voeten gooit: „qu’avant-hier a 7 heures et demie Mad. de Montholon est allée chez Sa Majesté qui n’était même pas habillée, il fallait donc que sa femme eüt de graves raisons pour celaof de insinuatie van Mad. Bertrand, dat,, Mad. de Montholon est dans la joie, elle a fait grande dépense et acheté des bijoux?” Is het een andere kwaadsprekerij van Mad. Bertrand, die Verling, de Engelsche geneesheer, in zijn journaal opteekent of berust het gezegde op waarheid, dat de invloed, dien de Montholon op den Keizer heeft, zijn oorsprong daarin vindt, dat zijn vrouw Napoleon ter wille is, maar dat — ofschoon Gourgaud openlijk beweert, dat haar dochtertje Napoleon tot vader had — het kind in het geheel niet op hem lijkt? Mag men voor waarheid houden, wat baron Stürmer aan zijn regee-ring schrijft: L’Empereur se livre maintenant sans réserve au goüt qu’il paraït avoir pris tout a coup pour Mme. de Montholon, et que Gourgaud avait pris a tache de contrarier et de tourner en ridicule après avoir flatté pendant quelque temps les caprices de 1’ex-Empereur, en remplissant auprès de lui les nobles fonc-tions de pourvoyeuse, madame de Montholon a su triompher de ses rivales et s’est élevée jusqu’au lit impérial. Son mari, dit-on, en est tout fier?” en in een andere missive: „M. et sur-tout Mme. de Montholon sont dans ce moment les seuls en
Napoleons laatste levensjaren