Napoleons laatste levensjaren

186    NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN eenen kant om, vast te houden aan het recht, dat de natie had en dat te erkennen, aan den anderen kant om de rechten van zijn zoon te bewaren.

Waarop Engeland het recht grondde om hem zijn titel te willen en te mogen ontnemen of te onthouden, is onverklaarbaar! Hij werd door elke mogendheid, behalve door Engeland, als Keizer beschouwd.' Engeland had hem wel als eerste consul erkend; en was later, tot twee keer toe, bereid geweest de vrede met hem te onderteekenen. Hij was door den Paus in persoon gekroond. Hij was zelfs tot twee keer toe gekroond, tot Keizer en tot Komng. Al de wijding, die de traditie, die de godsdienst, de diplomatie aan een keizerlijken titel konden geven, hij had haar ontvangen; na Karei den Grooten, was hij de machtigste Keizer geweest, dien de wereld had aanschouwd. De titels, die hij in Frankrijk had uitgedeeld, die van zijn maarschalken, zijn graven, zijn hertogen, zijn ridders, zij waren allen als zoodanig erkend, waardoor men tevens de souvereiniteit toegaf van hem, door wien zij waren uitgedeeld. De commissarissen, indertijd aangewezen om hem naar Elba te vergezellen, hadden de opdracht hem den titel van Keizer te geven en hem alle eer te bewijzen, welke men aan iemand schuldig was, die dezen droeg. Wellington had de gewoonte om, wanneer hij een opdracht zond aan Joseph — die door Napoleon tot zijn waardigheid van Koning was verheven — hem als zoodanig te behandelen. Had de Engelsche regeering niet in 1806 lord Yarmouth en Lauderdale afgevaardigd om met hem te onderhandelen en hadden zij hem met nog in het protocol van het congres te Chatillon, waar hij, even goed als de Prins Regent, zijn gevolmachtigden had gezonden om den vrede te onderteekenen; als Keizer en tevens zijn vertegenwoordigers erkend? Het is dus niet waar, wat Walter Scott beweert, dat Groot Brittanje nooit, bij geen enkele gelegenheid, direct of indirect, in zijn recht had toegestemd om als souverein te worden beschouwd. Bij wien toch vaardigt men anders gevolmachtigden af, als het niet bij een souverein vorst of bij een republiek is? Wie anders dan diezelfde autoriteiten heeft het recht gevolmachtigden naar een congres van diplomaten af te vaardigen? Had Engeland niet middellijk of onmiddellijk Napoleon als Keizer erkend, toen Yarmouth en Lauderdale — voorzien van hun volmacht — zich naar Parijs begaven, of toen Castlereagh en Caulaincourt te Chatillon hun geloofsbrieven mét elkaar vergeleken? Met