Napoleons laatste levensjaren

118    NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN komen en meestentijds ging hij een bezoek bij de Balcombes maken, waar hij tot een uur of tien whist speelde of ook wel al zijn snuisterijen, die hij bezat, zijn snuifdoozen en kostbaarheden liet brengen en, naar aanleiding daarvan, verhalen uit zijn vroeger leven en van zijn veldtochten deed.

Er waren echter nog andere oorzaken, waardoor het verblijt op The Briars hem aangenaam was. De schok, die het verlies van den slag bij Waterloo hem had gegeven; de'emotie en de depressie der dagen tusschen Malmaison en Rochefort; de zenu wende twijfel van den tijd vóór hij zekerheid had omtrent wat over zijn lot zou worden beslist, hadden uitgewerkt; door het wekenlange, eentonige verblijf aan boord van de Northum-berland en de atmosfeer van de gezond-makende zeelucht en de rustige omgeving hadden hem zijn vroegere lichaams- en geestes-veerkracht terug gegeven. Hij kon weer over een mogelijke verandering in de toekomst denken en, zonder vooringenomenheid, den politieken toestand van Europa combineeren, waarbij een stille hoop en verwachting, dat zijn lot op een of andere wijze in gunstige richting zou kunnen veranderen, weer begon op te leven. Daarbij voelde hij zich vrij op The [Briars! Na eenige dagen had hij geen last meer van bezoekers, die — onbekend er mee, dat hij ook hier een gedeelte der vroegere etikette had ingesteld' — onaangediend of onverwacht] 'aankwamen; hij voelde zich vrij en los van de hofhouding, waardoor hij in de laatste jaren onder een dwang had verkeerd, die hem, tot een zekere hoogte, belet had zich zelf te kunnen zijn; hij kon zich in den tuin en in de omgeving van zijn paviljoen bewegen zooveel en zooals hij wilde, al had de admiraal ook — volgens zijn instructie — een kapitein van de artillerie en twee sergeants aangewezen om op te passen, dat hij niet zou ontsnappen: zij hielden zich op zulk een afstand, dat hij niet veel van hen bemerkte. En ook was de omgang met den admiraal — de omstandigheden in aanmerking genomen — toen nog een tamelijke goede.

Cockburn was nu niet juist een beminnelijk mensch en was daarbij gebonden door de instructies hem door zijn regeering gegeven. Hij was niet een man van de allerhoogste beschaving en zijn handelingen en zijn optreden tegenover Napoleon waren niet van dien aard, dat men er alle lof voor over kan hebben. Reeds aan boord van de Northumberland, zooals wij hierboven hebben gezien, was hij met zijn kinderachtige plagerijen — hem