Line

heen; ze zou nooit meer haar eigen kamertje hebben, ze zou in het ziekenhuis blijven tot haar doodl Die winter heeft de groote verandering in me gebracht. Zij was mijn eerste patiënt, ik was nog niet gewoon geworden aan ellende; je went aan alles. Ik was nog niet hard geworden onder de bonken van beroerdheid waar je machteloos tegen staat, door het altijd en telkens weerkomen van dezelfde klachten, dezelfde armoe, dezelfde berusting. In je jeugd wordt je opgebracht met de gedachte dat alles moet zijn zooals het is; er zijn menschen die het wèl en menschen die het niet hebben. Dat behoort zoo, zoo is ’t altijd geweest en zoo moet ’t. De ouders van de meid t’huis, de schoonmaakster, ’t zijn allemaal een ander soort menschen dan je ouders, je familie en je zelf. Zij wonen ergens ver heen in een achterbuurt die je niet kent, waar je nooit komt, waarvan je niet weet. De schoonmaakster komt s’ morgens in huis uit een geheimzinnige, verre woning en s’avonds verdwijnt ze weer in de onbekende duisternis van onbekende straten. Je denkt er verder niet aan. Later zie je ze anders. Dan doen je ouders aan weldadigheid en geven oude kleeren. Dan ontmoet je de moeder van de meid of de schoonmaakster met een japon van je moeder of zie je een kind met ’t jurkje van je zuster; dan worden het menschen voor wie je ouders zoo goed zijn.

En in het ziekenhuis zie je ze ook nog niet zooals ze zijn en zooals je ze moet zien. Het zijn gevallen, waarop je leert, menschen van wie je niets anders weet dan dat ze in dat bed, op dat nummer liggen, met

IOI