Een ver-Urkte Israëliet

In de Waalkerk wordt een bijbelcursus gegeven over de Handelingen der Apostelen. Becker:

"Op 28 febr. waren catechisanten: Kool; Peper; Blitz-

Frygind; Meyer Jr.; Goudsmit; Messias; v. Hoorn; Kropveld;

Polak; Miinzer; Weisz-Ploeg; Swart; Wessels; Daroczi".

Een brood

In de tussentijd is les' moeder, Grietje Gans, verhuisd naar een joods particulier bejaardentehuis. Grietje woonde bij Joop en Keetje Stam. Keetje is met Joop getrouwd nadat ze eerst een tijd huishoudster bij hem en zijn kinderen was geweest. Toen ze voor de eerste keer bij Joop op bezoek kwam, had ze haar moeder meegenomen. Er werd afgesproken "om geen verkeerde indruk te maken" dat Keetje als huishoudster ging werken, maar moeder Grietje kwam met haar mee. Joop heeft nog tegen Grietje gezegd: "Blijf nou hier, ik heb een onderduikadres", maar zij had geantwoord: "Ik ga liever naar een bejaardentehuis, want oude mensen maken ze toch niet weg?" Op een vrijdag - ze zou 's avonds bij Keetje eten - ging ze boodschappen doen op de Zwanenburgwal. Ze kwam terug en wilde haar brood ophalen. Toen ze vlak bij het bejaardenhuis kwam zag ze de Duitsers staan. Moeder zag direct wat er aan de hand was en draaide zich om. Een Duitse soldaat was sneller. Grietje werd opgepakt en met de rest van de bewoners direct afgevoerd naar Westerbork. Joop heeft nog geprobeerd om Grietje uit Westerbork vrij te krijgen. Het geld was al betaald. De tussenpersoon had het bedrag wel aangenomen, maar het was te laat. Keetje had, net als haar man, nog zo gezegd: "ga niet!" Keetje heeft nooit een "doodsbericht" ontvangen.

Grietje Kropveld-Gans. 12 februari 1870 - 5 februari 1943, Auschwitz. Vergast.

11