Wereldbouw

8

met de ekonomiese, is door de Bourgeoisie al afgeschaft door de stichting der Franse Republiek van 1792 — en destijds God zelf er bij — maar in de Bourgeois*Monar* chieën slechts half. Het denkbeeld ontstond bij mij in 1892 of ’93, o. m. door Tolstoï’s „VArgent et le Travail" en het lezen van een gedachte van Spinoza, aangehaald door Goethe in „ Wilhelm Meister": Als Gij God lief hebt, behoeft God U daarom nog niet lief te hebben. — Later hoop ik uitvoeriger op dit idee trug te komen, als ik het behandel in verband met mijn opvatting omtrent het Keur* Koningschap in bepaalde landen naast de Republiek in anderen als toekomstige staats*vorm.

De gedachte, dat het Rijk van de Graal, ontdaan van het Bloed van Christus, niet meer alleen zal zijn de Montsalvat, doch zich dan zal verbreiden over de ganse Aarde, ontstond onder het werken aan den Cyclus tussen ’94 en 1900. Nu dicht ik hier aan den toekomstigen Messias een daad toe, die ik zelf door het verwerpen van de Gratie Gods als beginsel van een niewer Communisme, dat nu rijpen gaat, eigenlik al verricht, maar het kan door hem en anderen later nog verder doorgevoerd worden. In die verzen bedoel ik daarmee echter, dat het eenmaal for* meel door dien Profeet zal gebeuren maar deels in teorie, eerst als de communistiese maatschappij volkomen zal bestaan door de gehele Mensheid in de praktijk.

Lohengrin naar wagnerjaanse en naar praemessiaanse opvatting.    ,

Alvorens hierover uit te wijden, moet ik in het kort in herinnering brengen, hoe de Graahsage werd opgevat door de dichters der Middenewen en later en in het bizonder door Richard Wagner met betrekking tot Lohengrin.