Deze vijandige wereld

'U móét het doen, vader,' probeerde ik nog eens.

'Móét. Hij zal het wel even vertellen. Meneer is op de hbs. geweest, snap je. Hij zal me wel voorschrijven wat ik moet doen. Die kapsones. Ik ben de baas in mijn eigen winkel en dat blijf ik zo lang ik hier ben. De Joodsche Raad kan naar de verdommenis lopen.'

Pijn om pijn

Een kleine man, verlegen starend over een ziekenfondsbrilletje, had me opengedaan. Hij slofte voor me uit naar zijn werkkamer. 'Bent u student?' was zijn eerste vraag, en ik was blij verrast geweest. Een beroemde professor, die mij voor student aanzag. Omslachtig vroeg ik, of hij voor onze revolutionaire jeugdorganisatie wilde komen spreken over marxisme en psychoanalyse. Ik zélf had het in het bestuur voorgesteld. Als hij het nu maar wilde doen.

Uit zijn volgeschreven zakagenda viste hij een datum op die schikte.

De wiskundige formuleringen, waarin professor Mannoury gewend was te denken, moesten weer in gewone taal worden omgezet voor de arbeiders jongens en -meisjes in de zaal, die met véél geduld probeerden te begrijpen. Hij sprak over waarschijnlijkheidsberekeningen en zocht zelf naar hun verband met het onderwerp. 'Als je vijf mensen zonder horloge vraagt hoe laat het is, ligt het gemiddelde van de door hen geschatte tijd het dichtst bij de werkelijkheid.'

Waarom hing die donkere jongen, voor in de zaal, zo onverschillig achterover? Eén been lag zelfs uitgestrekt op een stoel voor hem. Wat moest de professor daar wel van denken! Vanachter de bestuurstafel kuchte ik even, maakte een gebaar dat hij gewoon moest gaan zitten. Hij deed net alsof hij het

57