Schimmenspel (filmdagboek)

maakt op Solzjenitsyn. Iedereen maakt zich druk over Boris Pasternak, zei hij, maar Een dag van Ivan Denisovitsj... is een veel grootser boek dan Dr. Zjivago.' Zoals altijd, heb ik me daarop geörienteerd, en met die orientering heb ik Solzjenitsyn in het Voorwoord van Adiós Com-paneros opgenomen. Om er later spijt van te krijgen. Het is onbillijk, dit terug te spelen naar Michel. De linkse oppositie in de Sovjet-Unie ondersteunde hem ook tegen de bureaucratie, en Medzjedev schreef zelfs een boek over hem. Niemand kon een dergelijke ontwikkeling voorspellen. En nu komt de film. Ik heb Rudolf blanco volmacht gegeven, om mijn archief bij het iisg in te zien, en mijn strafdossier bij Mr. Smeets; nu komen alle feiten op tafel. Hoe zal hij die in zijn film verwerken? Hoe zal het op de kijkers overkomen? Ik ben er wel bang voor, vreselijk bang, een andere uitdrukking ken ik niet, en misschien is mijn maagzweer ook daar ten dele het gevolg van.

En de stukjes voor Het Parool? Het is waar wat Tolstoi heeft gezegd: de ware inspiratie is het idee voor een verhaal, niet de uitwerking ervan. Daarvan uitgaande heb ik het afgelopen halfjaar heel wat inspiratie moeten opbrengen, om de stukjes voor Het Parool te kunnen schrijven. Menig idee voor een langer verhaal heb ik erin prijsgegeven, en het heeft mij behoorlijk uitgeput.

Wij zijn nu enige dagen met vakantie in Maarn. Het was vandaag een fijne dag. Prachtig weer, we hebben van alles kunnen doen. Natuurlijk had iemand weer een lekke band voor me achtergelaten, al was het minder erg dan vorige keer, toen ik met de fiets aan de hand naar het dorp moest om er een nieuwe band te laten aanbrengen.

Op de een of andere manier trek ik die rottigheid zelf aan.

En nu ga ik Paul van 't Veers boek over Multatuli verder lezen. Het eerste deel viel mij tegen, was nogal langdradig, hopelijk valt de rest mee.

2 april Lees bij Van 't Veer dat Multatuli wilde gaan schrijven, om de ten onrechte van eerloosheid verdachte, ongetwijfeld zichzelf, in zijn boek vrij te pleiten. Zou het voor veel schrijvers niet gelden, dat zij in hun boeken voor zichzelf opkomen tegen infame beschuldigingen aan hun adres?

5 april Rudolf heeft gebeld. Hij zei dat alles goed gaat, en informeerde naar de school waar wij moeten stemmen, om toestemming te

42