Sneevliet, rebel

'Het stalinisme is de syfilis van de arbeidersbeweging. Door zijn verraderlijke theorie van het sociaal-fascisme, dat de arbeidersklasse verdeelt en weerloos maakt in de strijd tegen de klassevijand, kon in Duitsland het nationaal-socialisme overwinnen.'

Het zweet stroomde langs zijn gezicht, schuim stond op zijn lippen.

'Wladimir Iljitsj, de grote Mongool die in zijn politiek testament nog heeft gewaarschuwd voor Stalin, de kok die scherpe spijzen zou kruiden . ..'

Woorden en begrippen overrompelden ons, leden van het Socialistisch Jeugdverbond dat bij de o s p hoorde. Onze leiders waren veel gemakkelijker te begrijpen. Als je ze maar kon vertrouwen. De een na de ander liep weg.

'Leo Dawidowitsj, de granieten jood. . .' Sneevliet brouwde alsof de r een klemtoon op zichzelf had.

'Daadwerkelijke opbouw van een nieuwe Internationale zal noodzakelijk zijn om aan de nederlagen, waaronder de arbeidersklasse thans internationaal gebukt gaat, een einde te maken. Vanzelf zullen de proletarische overwinningen er niet komen. Alleen het klasse tegen klasse kan daar inhoud aan geven. In de reformistische beweging heeft het proletarisch verzet plaats moeten maken voor de politiek van klassenverzoening. Reeds Rosa Luxemburg noemde de Tweede Internationale, na diens knieval in 1914 voor de eigen bourgeoisie, een stinkend lijk. Gelijk Lazarus is hij echter tot nieuw leven gewekt, omdat de communistische beweging onder Stalin geen alternatief wist te bieden.'

'De zweep van de meester knalt weer,' fluisterde mijn buurman mij spottend in het oor. De uitdrukking was niet van ons maar werd door zijn eigen partijgenoten gebruikt.

Op weg naar huis zongen wij elkaar toe:

Wladimir Iljitsj,

17