Jullie is jodenvolk

Bidden leren we er ook, in het Hebreeuws: Baruch — Geloofd ; Ato - Zijt Gij; Adanoi - Heer; de hele klas dreunt het op en gaat verder: Ellouheinoe.

We zitten nu bij juffrouw Kroes, ze heeft een bocheltje. Bij juffrouw Oerbeek moeten we steeds het geld voor de bus halen. Ze vraagt niet eens meer naar de kaartjes. Hier zijn twee dubbeltjes voor Salie, hier twee voor Maurits. Het is hartstikke veel geld. Dat kunnen we zelf verdienen, als we gaan lopen. Tenminste op de heenweg, op de terugweg komen we anders te laat thuis voor het eten.

Drie keer per week, dat is drie dubbeltjes de man. Vader krijgt de helft, natuurlijk, maar vijftien cent is ook een boel geld. Vooral als je geen zakgeld krijgt, want daar is vader tegen. We moeten wel hollen, als we uit school komen, om op tijd op de Laanweg te zijn. Soms komen we te laat, dan zeggen we dat we de bus hebben gemist. Ze geloven ons altijd.

Op zondag gaan we van het jodenschooltje door, naar opoe en opa in de Foeliedwarsstraat. Over de Jodenhoek. Ik kan daar goed pingelen, beter dan Maurits. Je moet nooit betalen wat ze vragen. Eerst bied je de helft. Dat doen ze nooit en noemen een andere prijs. Je gaat er net tussen in, meestal lukt het wel. Zeggen ze 'nee' dan moet je doorlopen, je moet je nooit laten kennen.

Ik heb wel eens voor vijf cent een pakje leerboeken gekocht, het waren de laatste. Eerst vroeg hij een dubbeltje, maar toen ik zei: een stuiver, mocht ik ze toch meenemen. 'Wat moet je met die rommel,' had vader gezegd; nou, voor vijf cent, een heleboel boeken. Als ik niets koop, koop ik een ijswafel van vijf, die zijn er zo dik, ik kan mijn mond zo wijd niet open doen.

Daarna gaan we naar opoe; vader, moeder en Saartje zijn er altijd al, op zondag. Maar eerst even naar opa, die staat op de hoek van de Foeliedwarsstraat en de Prins Hendrikkade met een karretje sinaasappels. Eigenlijk is hij sigarenmaker, maar daar valt nu niets in te verdienen, zegt vader. Opa bewaart al-

3²