Kinderdief

AFSCHEID VAN OPA

Mijn lippen jeuken om nee te zeggen, nee, nee en nog eens nee, als vader zegt dat ik bij opa op bezoek moet gaan in het Joodse ziekenhuis, waar hij op sterven ligt. Ik zou hem graag nog één keer zien, en ben bang tegelijk. Zou hij het weten? Meestal is hij buiten bewustzijn, en soms is hij bijzonder helder. Dan weer ijlt hij, en heeft het over de algemene werkstaking van 1903.

Opa ziet mij niet eens als ik aan zijn bed sta, ofschoon ik duidelijk vraag: 'Opa, hoort u mij? Opa, hoort u mij ?' Het zweet staat op zijn voorhoofd, terwijl hij schijnt te slapen.

Ineens komen Sam en zijn vrouw binnen. Eigenlijk waren ze met vakantie in de Ardennen, maar oom Izak heeft ze een telegram gestuurd, in de hoop dat ze het bijtijds zouden ontvangen.

Sam is naast het bed gaan zitten, en houdt opa's hand vast. Nü komt hij bij bewustzijn, want hij lacht tegen Sam, en aait onafgebroken over de rug van zijn hand. Alsof hij hem wil beschermen. Sam is het geluk van zijn leven. Geen van de kinderen heeft hij kunnen laten doorleren, maar Sam was de jongste, tweeëntwintig jaar jonger dan vader zelfs, en hij is onderwijzer geworden. Zou opa daar nu aan denken? Dat zijn leven toch geslaagd is, omdat Sam het zover heeft gebracht? Sam is de eerste gemengd gehuwde in de familie. Vroeger deugde je niet als je met een sjikse trouwde, maar sinds zijn huwelijk zijn die gewetensbezwaren in de familie als ether verdampt. Eigenlijk is de ajc daar wel goed in, dat er zoveel gemengde huwelijken

137