Kinderdief

komen. Bij alle narigheid die jullie mee hebben gemaakt moet een mens haast de moed opgeven. En de vrouw, die het meest geleden heeft, wordt opgeofferd.

En weer ontmoet ik Bep, en weer, en weer, terwijl zij moeder gaat helpen om wat orde te brengen thuis. Steeds komt zij erop terug:

'Je moeder is zo'n dom mens, hè, maar zelf heb je me eens verteld dat ze de knapste van de klas moet zijn geweest. Als ze dom is, hebben jullie dit van haar gemaakt. Hoe sterk ze ook van binnen is. Want als kleuter heeft ze ruim een jaar in het ziekenhuis gelegen omdat ze blind was. En halfblind is ze gebleven, voor de rest van haar leven. Jullie weten niet eens hoe ze is, wat ze denkt, hoe ze haar eigen leven leidt. Ze luistert naar alle radio-uitzendingen als jullie niet thuis zijn, om te leren hoe zij gezond kan koken, zonder vitaminen te vermorsen. Met haar benen bloot zit ze op de veranda in de zon aardappelen te schillen, bang als ze is dat haar reumatiek erger zal worden, waardoor ze zelfs niet meer zou kunnen sloven. Lach maar als ik je dit vertel, voor jou is ze niets anders dan dat gek geklede mens, voor wie je je moet schamen. Je hebt er geen idee van hoe ze heeft geleden sinds je zusje is gestorven. Daar had ze tenminste aanspraak aan, die hield werkelijk van haar. Zij weet nu nog dat, bij het twaalfeneenhalfjarig huwelijk van je vader en moeder, je zusje alles organiseerde, een plateel vaasje kocht, bloemen, de hele rataplan, ofschoon het een meisje was van nog geen elf jaar. Sinds haar dood is je moeder een eenling geworden in jullie gezin, leeft ze teruggetrokken in zichzelf. Met haar eigen gedachtenwereld die voor jullie ontoegankelijk is, probeert ze soms raad te geven, waar dan niet naar wordt geluisterd, al is die nog zo

128