De B van Bemazzel

Soms verdwijnt de helft van de ploeg, want dan is er een clandestiene slachter, die een half schaap in een jutezak op zijn rug heeft hangen. Er zijn er verschillende die zwart kopen, hoe ze aan het geld komen mag de goeie god weten. Maar meestal zijn het zelf scharrelaars, die in bonnen handelen, of in pakjes sigaretten.

En we discussiëren tegen de klippen op. Over het verloop van de oorlog, en vooral over de afloop. Hitier gaat de oorlog verliezen, daar is iedereen het over eens, maar ik houd vol dat er aan het eind van de oorlog revolutie in Duitsland zal komen, de proletarische revolutie die we allemaal willen, die door het fascisme een halt is toegeroepen, maar die het laatste woord zal hebben.

Een jodenjongen, die bij mij in de buurt woont, lacht erom. Hij is een reus van een kerel, verricht het zwaarste werk zonder inspanning, en is diamantslijper van beroep. Hij is een echte sociaal-democraat, en vindt dat ik als jehoede stapelmesjogge ben om me zo te sappel te maken voor de arbeiders.

Ik heb lol als Aart met de ploegbaas discussieert over de hoeveelheid werk die we hebben verzet. Het aantal kubieke meters zand dat de een heeft gemeten, en dat de ander narekent, verschilt aanmerkelijk. Het scheelt ook in je loon. Want of je aan het eind van de week met achttien gulden of met twintig gulden naar huis gaat, dat is geen peuleschilletje. Maar hoe het ook loopt, elke keer opnieuw slaagt Aart erin de ploegbaas te belazeren, met een virtuositeit die me aan een goochelaar doet denken.

Ik lig op de divan bij dokter De Widt, zwijg omdat ik bang ben dat hij me een kakker zal vinden, en vertel dan dat er iemand bij ons aan de deur is geweest, die

32