Poste-restante Rood

De laatste keer in de Schoolstraat had hij een boterkoek bij zich. En mijn brief aan Dries, die hij aan het partijbestuur doorgaf. Maar dat wist ik niet.

'Ik wil met je spreken, Sal. De zaken gaan niet goed in Spartacus. Zonder dat de organisatie erover heeft beslist is de verdediging van de Sovjet-Unie losgelaten. Daar doe ik niet aan mee. Dat heb ik ook tegen Henk gezegd. Stel je voor, juist nu het land door Hitier is aangevallen? Dat nooit. De meningsverschillen voor de oorlog gingen over iets geheel anders. Toen was Stalin Finland binnengevallen en kon je je als revolutionair afvragen: kun je in zo'n situatie het Rode Leger ondersteunen? Trotski meende van wel. Stalin wilde zich op zijn manier voorbereiden op de mogelijkheid van een Duitse aanval, zei hij toen. Misschien had hij gelijk. Zeker is dat het geen kwestie van leven of dood was. Nu ligt het heel anders. Als de SovjetUnie de oorlog zou verliezen betekent het een verschrikkelijke nederlaag voor het wereldproletariaat. Dan moet er helemaal opnieuw worden begonnen. In de ongunstigste omstandigheden, onder de knoet van Hitier. Stalin dan, zegt Henk, Stalin, Stalin, Stalin. Hij is er gewoon door bezeten. Hij begrijpt niet dat een overwinning van het Rode Leger een eind maakt aan de omsingeling van de Sovjet-Unie en dat de Russische massa's dan niet meer bang zijn ook met Stalin af te rekenen. Hij ziet het gewoon niet. Spreekt over revolutie in Duitsland, alsof die los kan worden gezien van een nederlaag van het Duitse leger in Rusland.'

Willem, die altijd zachtjes sprak en enigszins schuchter, zijn woorden wegend en zichzelf vaak onderbrekend, was nu steeds luider gaan praten.

'Daar doe ik niet aan mee', herhaalde hij. 'En Henk

95