Poste-restante Rood

en broer waren brave, hardwerkende mensen die geen vlieg kwaad konden doen. En toch zijn ze door het lot verzwolgen. Het aan de macht komen van de nazi's in Duitsland betekende onder meer het einde van het Nederlandse jodendom, enkele groepjes overlevenden daargelaten.

Voor Karl Marx en Friedrich Engels, de grondleggers van het wetenschappelijk socialisme, is de komst van de socialistische maatschappij geen utopie van idealistische dromers, maar het onverbiddelijk gevolg van de ontwikkeling, de vermaatschappelijking van het kapitalisme zelf. Voor de totstandkoming ervan was de strijd van de arbeidersklasse, de klassenstrijd tussen arbeiders en kapitalisten, evenwel onontbeerlijk. En om die strijd te kunnen voeren was een internationaal program, en een Internationale, een conditio sine qua non. Nog tijdens het leven van Marx en Engels heeft de Eerste Internationale bestaan, waartoe ook een zogenaamde sectie als voorbode van de Nederlandse arbeidersbeweging heeft behoord. Na de Parijse Commune is die Eerste Internationale in anarchistisch vaarwater terechtgekomen en verlopen.

De Tweede Internationale, gevormd uit de massapartijen van de toen revolutionaire sociaal-democratie, werd nog tijdens het leven van Friedrich Engels in 1889 opgericht, waarbij zich de Sociaal-Democratische Bond, en in 1894 de sdap aansloten. Zij propageerde de algemene werkstaking tegen het oorlogsgevaar, maar toen in 1914 de eerste wereldoorlog uitbrak, faalde zij als Internationale.

En zo werd in 1919, na de overwinning van de Russische Revolutie, de Derde Internationale opgericht, ook al de

20