Stormvogels

een dak. Elsje sliep door alles heen, ofschoon een vreemd geluid als het blaffen van een hond-waar waren de honden gebleven? — haar kon wekken. Zij had zich volkomen aan de oorlogstoestand aangepast. Toen er, voor Dolle Dinsdag, nog razzia's waren en wij soms, bijtijds gewaarschuwd door buren die een kennis bij de politie hadden - altijd was er wel iemand op de hoogte - ons weghaastten om een bevriend adres op te zoeken, bleef zij op straat rustig doorslapen, haar hoofdje met haar kortgeknipt blond haar op mijn schouder. We hadden al wat angst om haar uitgestaan. Lange tijd sliep zij in de huiskamer onder het raam, omdat haar kamertje in bezit was genomen door vrienden. Op een nacht werden wij wakker door een scherpe knal vlakbij. De grüne Polizei had een handgranaat naar binnen geworpen bij een joods gezin omdat er niet gauw genoeg werd opengedaan. Stel je voor dat het bij ons was gebeurd, terwijl Elsje onder de vensterbank lag. De volgende dagen zetten we haar bedje in de keuken, draaiden angstvallig de hoofdkraan van het gas dicht, je kon immers nooit weten. Maar spoedig kreeg zij haar eigen kamertje terug. Die vrienden vertrokken namelijk naar een eigen adres, waar ze gingen knoeien met zwarte handel, vlees verkochten, en wij waren gek geweest dat we ze ooit in huis hadden genomen. Je liep alleen maar risico voor ze, mensen die het niet waard waren, op hun eigen voordeel bedacht zonder zich voor anderen in te zetten.

Ik huiverde van de kou, en stelde Lies voor er in bed verder over te praten, onder de dekens kon je je immers aan elkaar warmen.

'We hebben écht een groter huis nodig,' vervolgde Lies het gesprek. 'Ik wou het niet zeggen waar Elsje bij was: we willen er toch ook graag een broertje of zusje voor haar bij zodra de oorlog even afgelopen is. Het kan nu

¹¹3