omdat je naar de hbs. ging. Als hij de klas uitging moest ik de namen opschrijven van wie praatte, en als er niemand op het bord stond en het was rumoerig wanneer hij binnenkwam, werd ik zelf gestraft. Totdat ik mijn werk slecht ging maken, om niet meer te worden uitgekozen. Halve gek. Nummer één willen zijn en je toch niet onderscheiden van je vriendjes.
Terwijl ik mijn kistjes invette-maat 48-met-pijn die de foerier met veel moeite voor me op de kop had getikt -tuurde ik over de watervlakte zo oneindig als een binnenzee, doorsneden door de dijk waarover de bus naderde waarmee ook Lies zou komen omdat de verloven waren ingetrokken. Het Land van Maas en Waal was onder water gezet en vormde een groot deel van de Waterlinie, die het land tegen een inval uit Duitsland moest beschermen. Dat de winter van 1939/1940 zó koud werd dat de gehele waterlinie was dichtgevroren, had niemand kunnen voorzien. Soldaten hakten gaten in het ijs zoals landsoldaten mijnen leggen om een verrassingsaanval onmogelijk te maken. De telefonisten waren daarvan vrijgesteld en hoefden alleen maar de telefonische opdracht dat er 'ijshakkers' nodig waren door te geven, om dan met gevloek te worden aangehoord.
Het was een triest gezicht, die ondergelopen, bevroren landerijen, hier en daar de kruin van een knotwilg boven het ijs uitstekend, met omhoogstaande witbesneeuw-de takken als de pruik van een heks. De boer had geluk dat de Ridderhoeve zo hoog lag, als een eiland in het ondergelopen land. Van heinde en verre was het kleine wild er naar toe gevlucht. Als je in je handen klapte, sprongen er prompt hazen op in het beetje veld dat de boerderij nog omringde. De boer hoefde uit zijn jachtgeweer maar een lading hagel de ruimte in te jagen; het
104