Maar de kinderen zijn alles voor haar, die laat ze nooit in de steek. Houd ik soms niet van ze? Laat ik ze dan wél in de steek? Je kunt toch niet ophouden voor de revolutie te werken omdat je getrouwd bent en kinderen hebt? Trouwens, het is een historische taak, dat moet ze begrijpen. Als er oorlog mocht komen zijn de kinderen in Latijns-Amerika veiliger dan in Europa. Stel je voor, dat ons gezin dan ergens samenwoont met Martin en Miranda, met Paul Firelle en Jacques...
'Je kunt hier toch ook voor de beweging werken,' houdt Bep mij voortdurend voor wanneer ik weer thuis ben. 'Daar hoef je geen vrijgestelde voor te zijn. Je werkt nu ook dag en nacht.'
'En als mijn taak in Latijns-Amerika belangrijker is?'
'Intussen hebben de kinderen geen vader.'
'Dat geldt voor miljoenen kinderen als hun vader de oorlog in moet, gedwongen, en voor de belangen van de bourgeoisie. iedereen vindt dat heel gewoon, maar vrijwillig, voor de revolutie mag het niet.'
'Gebruik niet zulke grote woorden. Als er werkelijk revolutie komt ligt het heel anders. Dat weet jij ook wel, en dan doe ik ook mee, en iedereen die aan de goede kant staat. Dan zullen de kinderen het begrijpen. Maar nu? Of ze al niet genoeg te kort komen. Familie hebben ze nauwelijks. Jij bent je familie kwijt, mijn moeder is de enige die de verschrikkelijke leegte probeert te vullen. Daar hebben de mensen geen begrip van, hoe ook de nabestaanden nog lijden onder wat er in de oorlog is gebeurd. Je maakt die enkele oom of tante die je nog hebt verwijten dat ze zich niet voor onze kinderen interesseren, en jij gaat óók bij ze weg!'
'Dat is heel wat anders. Het is gemeen wat je zegt. Ik doe het net zo goed voor de kinderen! Stel je voor dat er weer een oorlog komt. Moeten we daar dan niet tegen
58