Amsterdam en zijne bevolking in de negentiende eeuw

ARMOEDE EN ONDERLING HULPBETOON. 55

doorloopend en tijdelijk bedeelden, was in 1891, 8854; in 1895, 12.002; in 1900, 9899; in 1905, 12.542 en in 1910, 18.670.

Het nagaan van de kosten van armenzorg ontmoet bijzondere bezwaren. Want het karakter van armenzorg is in den loop der eeuw sterk veranderd. De geboden hulp is veelzijdiger geworden.

De gewone vorm van bedeeling bestond toch in het geven van een klein bedrag, of eenig voedsel en brandstof. Kinderen werden ter verpleging in gestichten opgenomen, ouden van dagen in enkele werkinrichtingen.

Voor armlastige zieken bestond gelegenheid tot verpleging in de gasthuizen en er was hulp van enkele stadsdoctoren. Ziedaar de beteekenis van armenzorg in den ouden tijd.

De geneeskundige armenzorg buiten de gasthuizen kostte slechts ƒ 8000 per jaar en het subsidie aan de gasthuizen varieerde tusschen/107.000 en ƒ 150.000. Verder betaalde de stad nog een jaarlijksche bijdrage aan het Bedelaarsgesticht te Hoorn.

Aan het einde der 19e eeuw is armenzorg van overheidswege, hoewel wettelijk slechts aanvullend werkzaam, een uitgebreiden tak van dienst geworden. Goed geschoolde armenbezoekers houden de ondersteunde gezinnen onder scherpe con-