Amsterdam en zijne bevolking in de negentiende eeuw

UITBREIDING VAN AMSTERDAM.

„Van 1812 tot en met 1815 kwamen op elke 100 geborenen van 18 tot 20 onwettigen voor.” In 1900 was dit 5,4, terwijl het cijfer daarna nog is gedaald.

Hoe sterk de daling van het aantal onwettig levend geborenen is, blijkt hieruit, dat in 1850—51 per 1000 ongehuwde vrouwen van 15 tot 50 jaar 21,6 gevallen voorkwamen, terwijl het cijfer in 1909—10 gedaald is tot 7,5.

Grooten invloed op de samenstelling der bevolking heeft de vermindering van het algemeene geboortecijfer. De cijfers uit den Franschen tijd blijken op dit punt zeer onbetrouwbaar te zijn. Van 1850 af is de lijn echter goed te volgen. De periode 1850—55 geeft per 100 inwoners 35,2, het tijdperk 1895—1900 28,9. Dit cijfer geeft geen volkomen juist beeld, omdat ook hier de veranderde leeftijdsverhoudingen niet tot uitdrukking komen.

Uit de cijfers van de volkstelling in Nederland, gebaseerd op elke 1000 gehuwde vrouwen jonger dan 50 jaar, valt met voldoende zekerheid vast te stellen, dat sinds 1884, toen, op deze basis berekend, voor Amsterdam het geboortecijfer het hoogtepunt bereikt had en 287,11 bedroeg, het cijfer gedaald is tot 240,65 in 1919.

In den volksmond heet het: „tegen den dood