Amsterdam en zijne bevolking in de negentiende eeuw

HOOFDSTUK I.

UITBREIDING VAN AMSTERDAM.

De Stad.

Op tafel liggen een aantal kaarten van Amsterdam. Hoe ouder van datum, des te regelmatiger is de vorm, het stratenplan blijkbaar meer doordacht. Naar mate de kaart van jongeren datum is, vertoont zij steeds grilliger vormen, uitwassen hier en reepen huizen daar, amputaties aan deze en gezwellen aan gene zijde, waardoor het oude stadsbeeld vervaagt, bij zooveel spectakel zich bescheiden op den achtergrond houdt.

Vooral in de tweede helft der negentiende eeuw kraakt de stad aan alle kanten, van binnen en van buiten.

Doch bij het breken en amoveeren nemen wij andere drijfveeren waar, dan de eenig toelaatbare: de noodzakelijkheid, om aan een zich steeds uitbreidende bevolking een goede woongelegenheid te verschaffen, daaronder begrepen de verkeerswegen, zonder welke een stad ondenkbaar is, n.1. de zucht tot nadoen, tot imiteeren van hetgeen