Zegepraal

32

zinnig genot, als hij staat op de gloeiende tinne van zijn paleis, om den immensen brand te zien rondgroeien, en de hitte te voelen tegenslaan op zijn keel en z'n oogen.

Dat eischt een pen, druipend van koloriet, verknetterend vuur en Homerische epiek !

Roep eerst Satan op, als hij komen wil.

Vraag hem, smeek hem om duizenden vaten menschenbloed.

Laat het om je heen dampen van hitte en kleur. — Doop je penceel in die levende bloedverf, en begin te malen den waanzin, de verschrikking en den val van dit vreeselijke Rome !

Als er dan geen sidder door je handen heenrilt, en als er dan niet voor je oogen daalt die demonische nevel waarin helletafreel op helletafreel zich toen gigantesk groepeerde, laat dan af, kruip wèg als 'n zot en ijdel stervelingetje, dat niets van dien vreeselijken Levenswraak begreep !

Zoo Quo Vadis, in z'n nietige en vooze romantiek.

Heeft Zola in Nana 'n wedren gegeven ? Ach Florence, peuterwerk bij wat mijn ooren hoorden en oogen zagen onder de wedrennen der Romeinen. Wat ieder zien kon, ook zonder de visioenaire werkelijkheid.

En 't kampen der gladiatoren ? Ik zie het wreed-roode oog van Nero loeren door zijn geslepen smaragd, naar de verscheurende schepsels ! Maar daar is niets van te zeggen.

Hier ging een moordrood over 't leven, in damp van bloed.

Hier was niet de mensch, maar de menschheid waanzinnig !

En het uitbeelden van den massa-waanzin is geen arbeid geweest voor 'n man van twintig jaar. Maar in levensdiepte heeft de dramatiek dier gebeurtenissen om mij heengestaan, totdat ik 'n heel andere richting van 't leven uitwou.

Want wat was mij één Volk !

Moest niet de hevige werking van mijn Verbeelding een wereld van allerlei schepselen, helden en gedrochten, vrouwen