Opgedoken

In januari 1943 vloog Fikkert voor een paar dagen naar Berlijn. Na zijn terugkeer deed hij mij verslag: “Ik heb Heinrich Himmler gesproken. Hij wil dat Nederland in juli judenrein’ is.”

“Al is Fikkert een nationaalsocialist”, dacht ik, “hij heeft tenminste niet elk fatsoen verloren.”

’s Avonds besprak ik met Ursel wat ik te horen had gekregen. “We moeten er in ieder geval voor zorgen, dat we voor die tijd in veiligheid zijn”, constateerde ik. We besloten om op 1 maart bij de familie Van Hartingsveldt onder te duiken.

’s Nachts hoorden we steeds vaker dat geallieerde eskaders boven Nederland vlogen richting Duitsland. Het geronk klonk ons als muziek in de oren. En ik raakte er steeds meer van overtuigd, dat de Duitsers de oorlog niet zouden winnen. De Russen hadden de Duitse troepen volledig tot staan gebracht. In Stalingrad was het complete leger omsingeld.

Zelfs de heer Siefsinski leek aan de ‘Endsieg’ van de Duitsers te twijfelen. Tijdens een van zijn sporadische bezoeken, gekleed in het uniform van een kapitein, vroeg hij mij: “Wat gaat er met het bedrijf gebeuren, als wij de oorlog verliezen?”

Ik vermoedde, wat hij wilde horen. Dat ik, onder zijn bescherming, het bedrijf tot het eind van de oorlog zou voortzetten. Maar ik draaide me er handig onderuit: “Ik kan me niet voorstellen, dat de Duitsers de oorlog verliezen.”

We bleven bij onze onderduikplannen en zeiden onze kamerhuur bij mevrouw Elias per 1 maart op. Als nieuw adres noemden we een straat in Amsterdam Oost. Dat was een wijk, waarheen alle joden gedwongen moesten verhuizen. Of mevrouw Elias dat geloofde? Het was alleen belangrijk, dat ze een adres kon opgeven als de Duitsers ons kwamen zoeken.

Eind februari gaven we een expeditiebedrijf opdracht onze belangrijkste spullen, vooral kleding, naar Alkmaar te brengen. Ans Roos regelde dat en bracht Carel van Hartingsveldt op de hoogte.