De vernietiging van de Joden in Polen

der vertwijfelden. Gedurende de nacht verschenen in de straten plakkaten en leuzen in drie talen; Jiddisch, Pools en Russisch;

Het geheime commando dook in de straat op cn organiseerde de verdediging: meerderjarige mannen en vrouwen grepen naar de wapens. Jeugdtrocpen kregen posities als wachtposten aan de ingangen van het ghetto, op de markt, in de straten. Ze maakten uit de gebouwen met meer verdiepingen vestingen en plaatsten er talrijke verdedigers in. Iedere straat kreeg haar verdediging, haar commando, haar arsenaal. Ieder huis werd voor eventuele straatgevechten gereed gemaakt. In de kelders en op de zolders, in de schaduw van iedere deur, bij ieder dakraam wachtten de verdedigers. In de ghettostraten had men nog ’s nachts schuil- en verdedigingsloopgraven gemaakt. Het ghetto was een vesting geworden, waarin ieder huis een kazerne geleek. De kinderen en jonge mensen werden met opdrachten als verbindings-ordonnans bedacht, waarbij ze vaak genoeg het leven op het spel moesten zetten. Gedurende de zware strijd brachten ze de verdedigers, die niet meer weg konden van hun gevechts-en afweerstellingen, hun voedsel en wat ze nog meer nodig hadden. De weinig talrijke grijsaards werkten in de keukens cn maakten voor de strijders het voedsel klaar. Al deze maatregelen werden gedurende die eerste nacht getroffen.

DE EERSTE DAGEN VAN DE STRIJD.

De toestand was gevaarlijk, en men moest de eerste nacht uitbuiten, omdat ze van buitengewoon gewichtige strateg'sche waarde was. Bij het aanbreken van de dag — gaat het bericht voort, dat we van ooggetuigen mochten ontvangen — vielen uitgezóchte bataillons de Duitse huizen, opslagplaatsen en fabrieken aan. die in het ghetto lagen. De opstandelingen plunderden de Duitse uniformmagazijnen leeg, waar de Joden moesten werken aan de reparatie van kledingstukken: dat gaf dc gelegenheid om enige groepen te vormen, die Duitse uniformen droegen. Andere afdelingen vielen de in het ghetto gelegen Duitse proviandmagazijnen aan en konden dienten-

47