De vernietiging van de Joden in Polen

toestemming over een lening te onderhandelen; nr. 14 van de „Gazeta Zydowska” van 18 Februari 1941 meldt werkelijk, dat deze goedkeuring is gegeven en dat de Judenrat de nodige stappen bij zekere Duitse bankinstellingen heeft gedaan, om de lening te verkrijgen, die door het in de banken geblokkeerde tegoed van de Joden gedekt zal worden. De Joodse leiding rekende zeer sterk op deze lening: want ze hoopte dat het haar zou gelukken, zowel de nood in het ghetto te verlichten, alsook nieuwe arbeidsmogelijkheden voor de Joden te scheppen. Maar deze onderhandelingen werden op de lange baan geschoven, ondanks de „toestemming” van de kant der Duitsers en kwamen nooit ten einde.

In dezelfde tijd deden de bezetters de Joden nog een andere concessie. Zij stonden n.1. de opening van een drietal synagogen toe. Tot nu toe waren alle kerken in het ghetto gesloten gebleven. Dat betrof ook de grote Warschause synagoge, die aan de Tlomackie staat, en zich toen in het ghetto bevond. Zo hadden de orthodoxe Joden geen enkele gelegenheid, hun gebeden te doen in een synagoge.

Ten slotte is nog een andere door de Duitsers gedane concessie te vermelden. De bestaande scholen functionnccrden goed. De klassen waren stampvol. Daarom deden de leiders moeite om een volmacht te verkrijgen om het aantal klassen te vergroten en nieuwe scholen te mogen openen. De Nazi’s kwamen hun in zoverre tegemoet, dat ze zelfs deze gunst inwilligden, zoals nr. 126 van de „Gazeta Zydowska” van 19 December 1941 mededeelt.

DE VOORTEKENEN VAN HET ONWEER.

Maar slechts al te snel veranderden de Duitsers van tactiek. Reeds in 1941 besloten de Duitsers het ghetto te liquideren. Echter gaven ze zich er rekenschap van, dat deze taak niet zo gemakkelijk uit te voeren zou zijn. Er bevonden zich altijd nog 500.000 Joden achter de muren van het ghetto. Op grond hiervan maakten de Nazi’s hun plannen in stilte en kwamen stap voor stap tot de uitvoering ervan.

Om er een begin mee te maken, probeerden de Nazi’s de Joodse gemeente van de buitenwereld af te sluiten. Daartoe verboden ze in September 1941 de verzending van de „Gazeta Zydowska" naar het buitenland. Van toen af werd het tot nu

22