In Depot

voorbereiding voor het transport is toch al een mallemolen. Doe toch nog een poging om bij dr. Spanier door te dringen. Broeder Gottschalk komt toevallig naar buiten: ‘Ik heb het gezien, u staat op de lijst.

Ik heb dr. Spaniers aandacht er op gevestigd. Zeg maar aan Markus, dat hij u een briefje geeft.’ Markus naar dr. Spanier. Komt terug met de boodschap dat Spanier weigert me te ontvangen. Heen-en-weer gelopen tussen stationsartsen die ik ken. Zullen met elkaar beraadslagen. Naar Heinemann, van de Joodse Raad; niet op kantoor. Naar vrienden in barak 57 en 58 om de hand te leggen op twee brieven, waarin wordt gezinspeeld op onderhandelingen van ‘de opvolger van de heer Wistik met een gezeten heer’ om mij en twee anderen, de heer Rood en mej. Cirkel, op de lijst-Puttkammer geplaatst te krijgen. Geluk: Rood begeleidt mij naar de Registratur, waar hij een neef heeft die veel vermag en hem de verzekering heeft gegeven, dat hij en zij de eerste paar weken niet op de transportlijst zullen paraisseren, teneinde de zaak Puttkammer de nodige speelruimte te laten. De neef trekt zich mijn zaak aan. In de brieven staat: er wordt jullie direct een telegram gestuurd zodra de zaak in orde is.

Rood zegt: ‘Jammer dat <je> niet eerder bent gekomen. Ik dacht dat jij wel veilig was.’ Ik schud het hoofd. Ik heb geen enkele terugstelling. Om half vijf terugkomen. Dan is een beslissing genomen. Ik keer naar mijn barak terug. Bevel van de hoofdportier: op last van dr. Spanier uitgaansbriefje teruggeven. Dr. Spanier is blijkbaar kwaad. Ik geef mijn briefje af: betekent dat ik in mijn vrijheid om mijn belangen te behartigen ben gekortwiekt. Vrouwelijke employé van de Joodse Raad waarschuwt Rood en gaat om half vijf met hem naar de Registratur. Komt terug met het bericht dat de zaak voor vijfenzeventig percent in orde is.

Heeft intussen Heinemann gemobiliseerd die mijn naam heeft opgeschreven. Heinemann zit in de nachtelijke contactcommissie, waar de leden opkomen voor hun favorieten. Deze is ook doorgedrongen in de naaste kringen van Schlesinger. De stationsarts komt langs: ‘We hebben een bron aangeboord, die vermoedelijk spuit.’ Meer niet. Ik blijf in het onzekere. Toevallig verschijnt een kamp vriend op het toneel, de heer Schripperman, een salonfiguur, een Wichtigtuer. ‘Ik sta op de lijst, mijnheer Schripperman." ‘Staat u op de lijst? En u is al acht maanden hier’, brult hij met schorre stem. Hij trekt me mee naar een hoekje. Hij pakt < me > bij een knoop en fluistert: ‘U gaat niet op transport. Dat zeg ik u. Ik ga onmiddellijk naar mijn schoonvader, de heer Trottel. Die kent Schlesinger goed en die heeft vandaag al twee van de lijst gekregen. Die krijgt alles gedaan wat-ie wil.’ Hij blaakt van ijdelheid. Ik kijk hem stomverbaasd aan.

‘Dat zeg ik u.’ Schripperman gaat direct op stap met de vrouwelijke employé van de Joodse Raad. Na een uur komt ze terug. ‘Het is voor negentig percent in orde.’ Ze is geëchauffeerd, helemaal in het spel. ‘Een

71