In Depot

Amersfoort was een gepatenteerd strafkamp. Ellecom niet: dat was een spelletje van de Hollandse s s. Daarheen waren bedriegelijk mannen, die officieel voor de werkverruimingskampen waren aangewezen, te Amsterdam, te Rotterdam, te Den Haag, en niet beter wisten of zij zouden daarheen vertrekken, weggeleid. De Ellecommers zagen er afsehuwelijk uit, zeker even erg als de Amersfoorters, maar zij hadden merendeels een langere periode van marteling achter de rug. Zij kregen namens de commandant de verzekering, dat zij niet naar het Oosten zouden worden doorgezonden, maar deze verzekering is tenslotte geschonden en velen zijn wel doorgezonden. Ook de Vughtenaren stroomden, in Westerbork gearriveerd, bij twintigtallen de ziekenbarakken binnen, in hoofdzaak omdat zij ondervoed waren en door de luis aangetast. Er waren vele Vughtenaren, die Amersfoort niet hadden gezien en van de Amstelveenseweg rechtstreeks naar hier waren gezonden. Een groot deel hunner is intussen al weer naar het Oosten geëxpedieerd. Er liggen er misschien nog een dertig tot veertig in barak 82. Ook in andere barakken ligt nog een aantal. De Amersfoorters, Ellecommers en Vughtenaren vinden het ziekenhuis nog altijd een paradijs: zij zouden er voor tekenen, wanneer zij, tot het eind van de oorlog in dit ‘paradijs’ konden verblijven. De blinkende beroepsbroeder is weer verdwenen. Naar barak 83 gezonden, in de nachtdienst. Jammer, er ging veel van hem uit. Voor de patienten gingen slapen, kwam hij vragen: ligt u goed? Zij wisten niet wat zij hóórden. De wagens voor het transport voor morgen staan er weer: achtenveertig. Lugubere stemming. Prachtige zomeravond: mild briesje. Vandaag een tomaat en een ei gehad.

dinsdag 1 juni Stil morgentje. Druilerig. Niet de gebruikelijke moordprocessie van dinsdag. In totaal zijn in mijn barak vier mensen aangewezen voor het transport van de dertig uit de ziekenhuizen.

In alle stilte, discreet, is het hun om zes uur aangezegd door een der jonge artsen. Geen wilde tonelen. Toch beloopt het transport vandaag weer drieduizend man. Vraag: waarom déze keer zo weinig zieken?

Het gerucht gaat, dat men de artsen en het verplegend personeel zolang mogelijk wil aanhouden in verband met het plan, van het kamp een lazaret te maken ten behoeve van de Duitsers. Het klinkt niet erg aannemelijk. Aannemelijker is, dat zich de invloed doet gelden van dr. Spanier, die bij de commandant een wit voetje heeft. De transporten blijven walging wekken. Zij geschieden in werkelijkheid in beestenwagens, die bestemd zijn voor het vervoer van paarden. De gedeporteerden liggen ook niet meer op stro, maar tussen hun eetzakken en kleine bagage in op de blote vloer, nu óók de zieken die de vorige week nog een matras meekregen.

Zij worden omstreeks zeven uur aan de uitgang der barakken verzameld

21