In Depot

of mandjes vol boterhammen om ze te roosteren. Iedereen roostert hier brood. Hele volksstammen, die vroeger niet wisten wat geroosterd brood was, hebben hier het genot van geroosterd brood leren kennen. Iedereen meent hier, dat hij recht heeft op geroosterd brood. In de gaatjes, die tussen de pannetjes en keteltjes open blijven op de kachel, liggen de boterhammetjes zich te koesteren en bruin te worden, ook wel, als het vuur te snel oplaait, te verkolen. De kachel is het verzamelpunt en de kampplaats van de gourmands.

zaterdag 6 november Geval van kinderverlamming in barak 85, der Barnevelders. Twintig sigaretten uitgedeeld aan elke kampbewoner, die op 1 oktober van het vorig jaar zich in het kamp bevond. In mijn barak in totaal aan twintig man. De vrouwen in de s-barakken hebben strafkleren aan gekregen, precies dezelfde als de mannen: indigo met scharlaken.

zondag 7 november Verjaardag van mijn komst een jaar geleden in Westerbork, in dezelfde barak als waarin ik thans huis. Herdacht met een kleine eetpartij met een goede vriendin aan een hoek van een tafel ergens in mijn barak. Tafelruimte is een probleem. Alle tafels zijn overbezet. Bewoners, die bedden aan de wand bezetten, bezitten een natuurlijk recht op de tafels, die aan de vensters tussen de bedden zijn geplaatst. Daarmee is de tafelruimte uitgeput. Bewoners van de bedden in de middenrijen hebben geen tafels tot hun beschikking en zijn aangewezen op de tafels aan de vensters. Zij worden geduld, scheef aangekeken of weggekeken, in ieder geval zonder strubbelingen gaat het meestal niet. Ik ben niet niet-geaccepteerd. Van de nood heb ik een deugd gemaakt en een hoek bezet van een tafel, die verloren staat tussen de ingang van de barak en de middenrijen van bedden tegenover het postkantoortje. Daar heb ik vanavond mijn komst in Westerbork herdacht, niet als feest, omdat ik reeds zolang hier ben, maar omdat ik een jaar op Polen heb gewonnen. Keurig gedekte tafel. Tafellaken: een gebloemd stukje katoen voor een japon. Menu (in dezelfde volgorde): gebakken aardappeltjes, consommé, hors d’oeuvre: ei met mosterdsausje, roggebrood met kaas, beschuit met kaas, broodje met worst, perencompote, appel, koffie (surrogaat), sigaret. Een kleine opkikkering op deze mesthoop. Veel belangstelling van de gaande en komende man. Geval van kinderverlamming in barak 61.

maandag 8 november Geval van kinderverlamming in barak 83. Bezoek van Oberstabartz May er, aan barak 83 en barak 4, d.w.z. dat hij, in gezelschap van de Obersturmführer en dr. Spanier, het hoofd van de medische dienst, enkele minuten op de drempel van deze beide barakken

195