In Depot

dat aldus op, dat de hele familie moest verdwijnen. Er viel geen speld tussen te krijgen. Wat de achtergrond is van de interventie van Den Haag is niet precies bekend, maar vermoedelijk heeft de musicus, zoals men hier zegt, zijn zaak ‘doodgewerkt’, zoals menigeen, die zijn positie via Den Haag wilde versterken, vóór hem. Den Haag weet niet precies, wat zich in Westerbork afspeelt, maar grijpt graag positief in bepaalde gevallen in, waarvan het de lucht krijgt, of waarin het rechtstreeks gemengd wordt. Het is niet onwaarschijnlijk, dat de autoriteiten in Den Haag zich op hun teentjes getrapt voelden, omdat Mischa Hillesum de gratie van Barneveld had afgewezen. Een groot aantal weeskinderen is zonder geleide op transport gesteld.

woensdag 8 september Maandagmorgen is een groepje oud-leden van de zestig leden van de Joodse Raad, die het vorig jaar op 15 juli ‘vrijwillig’ hierheen waren gekomen, een paar maanden geleden naar huis werden gezonden met een ‘Sonderausweis’, die hen voor arrestatie door de Gestapo moest behoeden en desondanks toch werden gearresteerd en weer naar Westerbork werden gebracht, wederom naar Amsterdam teruggezonden. Dit betrof de eer van de Obersturmführer, die hen als dank voor hun vrijwillige dienst niet naar Polen wilde doorzenden, maar hen belonen door hen in hun oorspronkelijke status te herstellen. De Gestapo in Amsterdam had lak aan de Obersturmführer. Hoe lang zullen de teruggezonden Joden het deze keer in Amsterdam uithouden? Morgenochtend gaat opnieuw een groep (met familieleden) terug naar Amsterdam. De commandant is anders niet consequent: bekend is, dat de oud-leden van de Joodse Raad, die hier gebleven zijn om hun ouders voor transport te vrijwaren, die op hen gesperrt werden, met het aanstaande transport zullen worden doorgezonden tezamen met hun ouders. Vanmorgen is een aantal Joden naar Amsterdam teruggezonden, die tegen exorbitant hoge sommen gelds (diamant) de zg. honderdtwintigduizend-stempel hadden gekocht. Vrijwel op hetzelfde ogenblik, dat Den Haag decreteert, dat het tijd wordt dat Nederland Judenrein is. Voor diamant zijn de nationaal-socialisten bereid tot elk compromis, ook met Joden. Vanmorgen zijn alle leden van de Ordnungsdienst onderworpen aan een scherpe medische keuring. De commandant heeft opdracht gegeven, dat geen enkele OD-er (meer) op transport mag worden gesteld. Zij zullen worden bewapend met knuppels. In OD-kringen koestert men de opvatting, dat de OD-ers in de toekomst zullen moeten fungeren als bewakers van een strafkamp, waarin Westerbork, naar zij menen, zal worden herschapen. Het bericht van de onvoorwaardelijke capitulatie van Italië heeft grote geestdrift verwekt: de Joden wensten elkaar geluk, omhelsden elkaar in huis

153