In Depot

die beter met de Duitse Joden kon opschieten: zij spraken zijn taal en hadden manieren met hem gemeen. Dat hier dus Duitse Joden de lakens uitdelen, was op initiatief van de Duitse commandanten.

De klacht, dat de Duitsers de Nederlandse Joden naar Polen zonden en zelf hier bleven, hield geen steek. Bijna alle Duitsers, die nog in Duitsland waren gebleven, zijn, precies als de Nederlanders, naar Polen gezonden. De paar duizend Joden, die zich in dit kamp bevinden, spelen geen rol ten opzichte van het totaal. Aan de verhouding tussen de twee groepen Joden staat derhalve een misverstand in de weg, dat opgeheven moet worden om de animositeit, die tot uiting komt, op te heffen en daden van geweld te voorkomen. Het debat groepeerde zich om de uitgesproken wens, uit deze samenkomst in de barakken en elders de gedachte uit te dragen, dat het voor de toekomst der Joden niet wenselijk is, zich aan gewelddaden schuldig te maken. Opgemerkt werd, dat de animositeit niet alleen tussen Duitse en Nederlandse maar ook tussen Nederlandse en Nederlandse Joden bestond.

De haat en de wrok zaten zeer diep. Zij waren voor een groot deel het gevolg van het optreden van de barakkenleiders, van het feit ook, dat zo goed als alle barakkenleiders Duitsers waren, die het Hollandse karakter niet kenden, ook de taal van de Hollanders niet spraken en niet verstaan werden. Gepleit werd voor vervanging van Duitse barakkenleiders door Hollandse. Ook werd gepleit voor een of andere commissie tot het beslechten van geschillen. Uit de discussie ontwikkelde zich de klacht, dat de positie der Duitse Joden na de oorlog geheel onzeker was. Men nam aan dat de Nederlandse Joden van de Nederlandse Christenen alle hulp en steun zouden ontvangen, die zij nodig hadden, maar bracht naar voren dat de Duitse Joden statenloos waren geworden en zich niet konden verheugen in de sympathie der Nederlandse Christenen. Duitsers, die de laatste tijd Amsterdam hadden bezocht, hadden kunnen constateren, dat de Christenen sterk tegen de Duitse Joden gekant waren, even sterk als de Nederlandse Joden. De Duitse Joden hadden in grote meerderheid geen lust meer naar Duitsland terug te keren, waar zij familie noch bezittingen meer hadden, terwijl de Nederlandse Joden nog altijd Nederlandse staatsburgers waren en bij Ariërs hun bezittingen konden terugvinden.

De Duitse Joden hadden behoefte aan een zekere goodwill bij de Nederlandse Joden en daartoe dienden hun geschillen uit de weg te worden geruimd. Daartegen werd opgemerkt, dat de Duitsers wel wat laat tot dit inzicht waren gekomen, maar dat de Nederlandse Joden bereid waren, hun Duitse broeders te helpen en dat de kans op hulp goed stond nu het slechts enkele duizenden Duitse Joden betrof. Dr. Wachtel sloot de samenkomst met het uitspreken van de hoop, dat ieder ertoe zou

117