Van sikkel en hamer

VOLKSOPVOEDING EN ECONOMIE.

Een moeilijk probleem, waarvoor de bolsjewistische regee-ring zich gesteld zag, was de bestrijding van het analfabetisme, dat het tsaristische Rusland haar als droevige erfenis had nagelaten. Een der grootste winsten, waarop de bolsjewistische revolutie mag bogen, is, dat zij het analfabetisme grootendeels heeft overwonnen, dat zij den grondslag heeft gelegd voor algemeen volksonderwijs. Men moge het uitgangspunt en de practijk van de volksopvoeding goedkeuren dan wel verwerpen, het feit dat de bolsjewisten in nauwelijks tien jaren millioenen uit hun geestelijke achterlijkheid hebben opgeheven, is op zichzelf van onmiskenbare beteekenis voor Ruslands toekomst, De bolsjewisten moesten, ten behoeve van hun industrieele plannen, waarvan het welslagen aanzienlijk afhangt van de beschikking over behoorlijk onderlegde arbeiders, de volksopvoeding wel op dezelfde uitgebreide schaal en in hetzelfde geforceerde tempo ter hand nemen als zij deze plannen uitvoerden, doch het belangrijke is dat het is gebeurd.

Het bovenmenschelijke van hun taak blijkt uit het enkele feit, dat vóór den oorlog van de Russische legerrecruten niet minder dan 62 percent analfabeet was tegen vier percent van de Fransche, één percent van de Engelsche en een twintigste percent van de Duitsche. In tsaristisch Rusland kon derhalve slechts veertig percent der jonge bevolking lezen en schrijven. Thans kan van degenen tusschen 16 en 34 jaar meer dan zeventig percent lezen en schrijven, van degenen