15
zij beschikt, kon. Vooralsnog beschikt zij slechts over hotels, die het tsarenbewind haar heeft nagelaten. Men kan duidelijk merken, dat evenals het Russische volk, ook de hotels nog altijd lijden onder de gevolgen van revolutie, burgeroorlog en economischen nood. Voor het meerendeel zijn de hotels in Europeesch-Rusland goed, dank zij het solide materiaal, waaruit zij zijn gebouwd. De Sovjet-autoriteiten leggen er in het algemeen niet veel geld voor vernieuwing of verbetering aan ten koste, doch het personeel onderhoudt ze goed. Soberheid, doch zindelijkheid, — dat is de karakteristiek van alle hotels, waar wij in Rusland onderdak vonden. Sommige hotels hebben nog veel van hun ouden luister in hun sfeer bewaard, in het bijzonder het Grand Hotel, op het Revolutieplein, te Moskou, waar de weidsche en rijk-vergulde, doch zelden ontstoken lusters aan de zoldering en het damasten tafelgoed met den trotschen dubbelen adelaar daarin geweven nog steeds een indruk geven van de glorie van het hotelleven in den tsarentijd. Ook de „Gostinitza Leningrad" te Jalta, op de Krim, waar de vorstelijke ruimte der kamers, het spiegelgladde parket en het massieve der fauteuils den luister mededeelen van de oude weelde van dit gedeelte van Rusland.
De buitenlandsche toerist wordt in zijn hotels ingedeeld in klassen. Al naar gelang van den prijs dien hij betaalt, krijgt hij zijn voedsel toegewezen. Wat de kamerruimte betreft zijn allen gelijk; het tekort aan ruimte dwingt den toerist genoegen te nemen met wat hem wordt aangewezen, zoodat hij met een of twee, soms ook met drie of vier mede-toeristen in één, maar toch altijd ruime kamer terechtkomt. Aan tafel — en verder ook op reis — komt het onderscheid aan den dag. Hij, die zeven of tien dollar, of daaromtrent, betaalt, mag bijv. in het Grand Hotel te Moskou geen gerecht kiezen, dat méér kost dan drie-en-halve roebel. Wie meer betaalt, kan zich de weelde veroorloven van een gerecht van vier, vijf of zes roebel.
Een biljet met drie „talons" per dag geeft recht op ontbijt, diner en souper. Voor hen, die veel betalen, is de keuze rijker dan voor hen die weinig betalen. Laatstgenoemden zijn aangewezen op een eenvoudig, doch goed ontbijt, een diner van soep, vleesch of visch, en toespijs, en een souper van een gang van vleesch of visch. Wie buiten datgene wat hem rechtens toekomt het menu aanspreekt, betaalt zwaar: onder de vier gulden vindt hij geen gerecht tot zijn beschikking.