Van sikkel en hamer

14

wissel-bewijs weer bij de staatsbanken inwisselen in dezelfde verhouding, waarin hij aanvankelijk heeft gewisseld.

Zoo voorkomt de staat, dat hij met zijn eigen betrekkelijk waardelooze roebels door het buitenland wordt leeggekocht of -gegeten. Hierbij zij aangeteekend, dat het ons geen enkelen keer is overkomen, dat wij, wanneer wij in buitenlandsch geld betaalden, roebels als wisselgeld terug ontvingen. Wij kregen ook buitenlandsch wisselgeld terug.

De winkels, waarvan wij hierboven spraken, zijn typische rij k-ges tof f eerde toeristenwinkels. Zij staan bekend onder den naam T o r g s i n en zijn in alle steden, die in het buiten-landsche toeristenverkeer zijn opgenomen, aanwezig, öf in de hotels waar de buitenlanders logeeren, óf in de nabijheid daarvan, zelfs in de douanestations, gelijk te Leningrad, de plaats, waar wij Sovjet-Rusland verlieten. In deze winkels kan de toerist alles krijgen wat zijn hart begeert: Russische snuisterijen, speelgoed, postzegels (speciaal voor filatelisten aangemaakt), leerwerk, Russische hemden, lectuur (die speciaal op den smaak der buitenlanders is berekend), wijnen, vruchten. Voor deze artikelen berekent de Sovjetregeering den buitenlander een redelijken prijs, zoo redelijk zelfs, dat ook de Rus niet zelden buitenlandsche deviezen tracht te verwerven om daarmede inkoopen te doen bij T o r g s i n. Een bijzondere attractie vormt de verkoop, soms tegen fancy-prijzen, van juweelen, sieraden en snuisterijen, die aan de vroegere bourgeoisie hebben toebehoord en die thans onder de buitenlanders grif koopers vinden. Doch de kroon spant een rijke keur van miniatuur-ikonen, sieraden, staatsiegewaden, kronen, afkomstig uit den inboedel van wijlen tsaar Nicolaas II en die de Sovjet-autoriteiten — met een spits-vondigen kijk op de ziel van den koopgragen Amerikaan juist te Leningrad, in het grootste hotel, aan den verkoop hebben prijsgegeven.

Alles hatelijk spul uit een verfoeide periode, maar waarvoor de buitenlander grif betaalt. Zoo draagt ook de tsarenfamilie nog bij tot de industrialisatie en socialisatie van Rusland.

Een voornaam element in het leven der buitenlandsche toeristen vormen natuurlijk de hotels. De Sovjetregeering heeft ook op dit gebied gedaan wat zij, bij de middelen waarover