Russische reisschetsen

Een gedwongen politiek des vredes.

IS Rusland oorlogzuchtig?

Is Rusland vredelievend?

Deze twee vragen zijn aldus te simplistisch gesteld. Men zou ze beide evengoed zoowel in bevestigenden als in ontkennenden zin kunnen beantwoorden, — alleen om daarmede de samengesteldheid van Ruslands positie te accentueeren.

Beziet men het communistisch ideaal op zichzelf, dan moeten de bolsjewisten — en mèt hen het geheele Russische volk — vervuld zijn van blanke vredelievendheid; — houdt men rekening met den haat, die de jeugd op school en in de maatschappij tegen het kapitalisme en West-Europa voortdurend wordt ingeprent, en met de gedachte van de wereldrevolutie, waarbij zij wordt opgevoed, dan moet het in het land gisten van oorlogsgezindheid. Let men op den pooveren economischen toestand, waarin Rusland zich bevindt, dan heeft het dringend behoefte aan den vrede, — vat men in het oog, dat Rusland er naar hunkert, zich uit zijn knellend isolement van het vijandig buitenland te verlossen, dan ligt de drang tot oorlog met het Westen voor de hand. Op affiches vindt men propaganda gemaakt tegen den oorlog, en spreekt men met op den voorgrond tredende Russische communisten, dan stellen zij Rusland voor als een land, dat er slechts hartstochtelijk naar verlangt in vrede met West-Europa te leven; — trekt men door het land, dan merkt men een uiterst-parate oorlogs-organisatie op: een tot de tanden gewapend leger; een volkomen militair gedrilde — mannelijke en vrouwelijke — jeugd, die in pionierskampen de speelgoed-handgranaat, in de Konsomols-organisatie het legergeweer hanteert, dat in alle clubgebouwen gereed staat; evenals het aankweeken van een militaire spanning door proefmobilisaties van de burgerbevolking, zoowel bij dag als nacht, tot het afslaan van een vermeenden gasaanval uit de lucht van den buitenland-schen vijand.

* * *

Is Rusland oorlogzuchtig?

Is het vredelievend?

In het Russische volk leeft de diep gewortelde overtuiging, dat West-Europa een oorlog tegen Sovjet-Rusland in den zin heeft. Het vorigen zomer gevoerde proces tegen Groman c.s. heeft daartoe sterk bijgedragen. De Sovjet -pers laat geen gelegenheid voorbijgaan om de aandacht van het volk op het vermeend oorlogsgevaar uit West-Europa te richten. Vlugschriften, waarvan de suggestieve kracht wordt versterkt door gelijktijdige militaire demonstraties in de lucht, doen regelmatig een beroep op het volk om met vrijwillige bijdragen de luchtvloot, ter versterking van ’s lands weerkracht, te vergrooten.

Een aanzienlijk vertegenwoordiger der Sovjetregeering te Moskou, die grooten invloed op de Russische perspropaganda oefent, heeft ons verzekerd, dat Sovjet-Rusland de „bewijzen” in handen heeft van een groot complot van Europa tegen Rusland, waarin kapitalisten en sociaal-democraten broederlijk samengaan. Het zijn waarschijnlijk dezelfde „bewijzen”, waarop bij het proces tegen Groman c.s. werd gezinspeeld. Afgescheiden van deze „bewijzen”, heeft 76