Russische reisschetsen

DE DICTATUUR VAN HET PROLETARIAAT.

zich kan indenken. Zij kon uitteraard niet mild, noch verdraagzaam zyn. De inzet der revolutie was niet incidenteel, gelijk bij andere omwentelingen, maar principieel: verandering van den grondslag zelf der samenleving; de tegenstelling der maatschappelijke belangen was zeer scherp: arm proletariaat — sterk feodalisme; de revolteerende minderheid in de samenleving was numeriek minimaal, waardoor haar middelen van verzet buitengewone hardheid moesten aannemen; de traditioneele wreedheid van het despotisme van het Russische tsarenrijk zette ten slotte haar stempel op de dictatuur, die het land van haar herkomst niet kon verloochenen.

«■ *

De dictatuur wordt gedragen door de communistische partij, de eenige derhalve die in Rusland recht van zijn heeft. In haar handen komen alle draden van de gebeurtenissen in het Sovjetrijk samen. Het z.g.n. Politieke Bureau, een commissie van ongeveer tien mannen, regeert de partij; Stalin is daarvan de algemeene secretaris, of practisch gesproken: de dictator. Leden der party houden alle strategische posities in het rijk bezet: om te beginnen in de Sovjets, die volgens een getrapt kiesstelsel worden gekozen, in de vakorganisaties, in het Roode Leger, in de regeering, de regeeringsbureaux, de fabrieken, de landbouwbedrijven. Ook de regeering staat onder de bevelen van de communistische partij, d.w.z. in theorie; want in werkelijkheid bepaalt weer het Politiek Bureau, en in laatste instantie het Uitvoerend Comité, de regeeringspolitiek. Deze heeft twee aangezichten: dat van de dogmatiek der Russische communistische leer, dat van het opportunisme van het compromis met de omringende kapitalistische staten.

Als instrument van intimidatie beschikt de communistische partij over de G.P.Oe, de beruchte politieke staatspolitie, die als uitdrukkelijke taak heeft, geheel in overeenstemming met het doel van de dictatuur, „politieke en economische contra-revolutie, spionnage en banditisme” te bestrijden. De bescherming van de revolutie, die aan de langs donkere paden sluipende G.P.Oe is toevertrouwd, is een rekbaar begrip en laat een ruime marge tusschen revolutionair recht en uit machtswellust geboren willekeur. Deze marge, die aanvankelijk schrikbarend groot was, eerst, en begrijpelijk, kort na de revolutie, later bij de uitvoering van het Vijfjarenplan, toen een meedoogenlooze kruistocht tegen „saboteurs” werd ondernomen, is sedert kort, onder invloed van economischen werkelijkheidszin, veel kleiner geworden; als leiders der G.P.Oe zijn ook minder fanatieke elementen uitgekozen.

•* *

*

In de communistische partij zelf heerscht een ijzeren discipline. Zij is wel eens vergeleken bij de Katholieke Kerk. Men zou ze echter juister kunnen vergelijken bij de orde der Jezuïeten, ook wat betreft haar propagandistisch, zelfs militant karakter. De leden der partij worden onmiskenbaar gedreven door een weliswaar fanatische, doch niettemin hooge opvatting van hun doel en taak. Wie tot de party wenscht toe te treden, moet toonen zich harer waardig te hebben gemaakt: een zware proeftyd gaat aan de toelating vooraf, en wie eenmaal lid is, moet zich duurzaam offers getroosten aan diensten en beperking van persooniyke vryheid en maatschappeiyk inkomen. De taak, die de communistische leiders een lid aanwyzen, hoe zwaar of weerzinwekkend zy ook zij, moet hij zonder verzet of bezwaar uitvoeren. Tegenover de opgelegde plichten

61