Russische reisschetsen

ECONOMISCHE MOEILIJKHEDEN EN TEGENSLAGEN.

millioen roebel tot 4.264; terwijl bij het Vijfjarenplan van 1927/28 tot en met 1932/33 slechts 1.250 roebels zouden worden uitgegeven — grootendeels aan de mislukking van de kostenberekening toe.

In het algemeen laat de voorziening van de industrie met arbeidskrachten veel te wenschen over. Het welslagen van het Vijfjarenplan hangt daarvan ten sterkste af. De mechanisatie van den landbouw was niet slechts noodig om het graanproduct te verbeteren en te vermeerderen, doch ook om millioenen arbeidskrachten vrij te maken, waaraan de industrie dringend behoefte heeft. Er heeft een voortdurende infiltratie van otchodniki — de overtollige arbeiders — van het platteland in de steden plaats; dat is wel zeer duidelijk waarneembaar te Moskou. De Sovjetregeering heeft met de kolchozen ook contracten loopen, waarin het beding voorkomt, dat de industrie in den stillen tjd van het landbouwbedrijf de beschikking krijgt over een deel der landbouw-arbeiders. Het element druk is hier volstrekt niet uitgesloten. In hoeverre deze contracten het beoogde resultaat afwerpen, zal op den duur moeten blijken.

In ieder geval is er een regelmatige trek van het platteland naar die indu-strieele centra, waar de arbeidsvoorwaarden het gunstigst zijn. De grootste behoefte aan arbeiders hebben de steenkoolmijnen in het Dongebied. De arbeidsvoorwaarden zijn daar echter ver beneden peil, de arbeid is zwaar, de woongelegenheid slecht, en de arbeiders vluchten daar vandaan even hard als zij er komen.

Het steenkoolvraagstuk is daardoor acuut. Uit de berichten over rantsoe-neering van den huisbrand voor den winter is dit reeds duidelijk naar buiten gebleken. De regeering tracht dit vraagstuk op te lossen door het invoeren van

46