Russische reisschetsen

ECONOMISCH TOERISME IN SOVJET-RUSLAND.

ten hoogste ƒ 0.50 bezitten. De bank houdt van alle wissel-transacties aanteeke-ning op bovenbedoelde bewijzen, die de toerist telkens weer moet vertoonen in speciaal voor hem ingerichte winkels, — waarheen de gidsen hem brengen —, wanneer hij daar met roebels betaalt. De roebels, die de toerist aan het eind van zijn tournée overhoudt, kan hg tegen overlegging van zijn wissel-bewijs weer bij de staatsbanken inwisselen in dezelfde verhouding, waarin hij aanvankelijk heeft gewisseld.

Zoo voorkomt de staat, dat hij met zijn eigen betrekkelijk waardelooze roebels door het buitenland wordt leeggekocht of -gegeten. Hierbij zij aange-teekend, dat het ons geen enkelen keer is overkomen, dat wj, wanneer wij in buitenlandsch geld betaalden, roebels als wisselgeld terug ontvingen. Wij kregen ook buitenlandsch wisselgeld terug.

De winkels, waarvan wij hierboven spraken, zijn typische rijk-gestoffeerde toeristenwinkels. Zij staan bekend onder den naam Torgsin en zijn in alle steden, die in het buitenlandsche toeristenverkeer zijn opgenomen, aanwezig, öf in de hotels waar de buitenlanders logeeren, öf in de nabijheid daarvan, zelfs in de douanestations, gelijk te Leningrad, de plaats, waar wij Sovjet-Rusland verlieten. In deze winkels kan de toerist alles krijgen wat zijn hart begeert: Russische snuisterijen, speelgoed, postzegels (speciaal voor filatelisten aangemaakt), leerwerk, Russische hemden, lectuur (die speciaal op den smaak der buitenlanders is berekend), wijnen, vruchten. Voor deze artikelen berekent de Sovjetregeering den buitenlander een redelijken prijs, zoo redelijk zelfs, dat ook de Rus niet zelden buitenlandsche deviezen tracht te verwerven om daarmede inkoopen te doen bij Torgsin. Een bijzondere attractie vormt de verkoop, soms tegen fancyprijzen, van juweelen, sieraden en snuisterijen, die aan de vroegere bourgeoisie hebben toebehoord en die thans onder de buitenlanders grif koopers vinden. Doch de kroon spant een rjjke keur van miniatuur-ikonen, sieraden, staatsiegewaden, kronen, afkomstig uit den inboebel van wijlen tsaar Nicolaas n en die de Sovjet-autoriteiten — met een spitsvondigen kijk op de ziel van den koopgragen Amerikaan — juist te Leningrad, in het grootste hotel, aan den verkoop hebben prijgegeven.

Alles hatelijk spul uit een verfoeide periode, maar waarvoor de buitenlander grif betaalt. Zoo draagt ook de tsarenfamilie nog bg tot de industrialisatie en socialisatie van Rusland.

* *

*

Een voornaam element in het leven der buitenlandsche toeristen vormen natuurlijk de hotels. De Sovjetregeering heeft ook op dit gebied gedaan wat zij, bij de middelen waarover zij beschikt, kon. Vooralsnog beschikt zij slechts over hotels, die het tsarenbewind haar heeft nagelaten. Men kan duidelijk merken, dat evenals het Russische volk, ook de hotels nog altijd lijden onder de gevolgen van revolutie, burgeroorlog en economischen nood. Voor het meerendeel zijn de hotels in Europeesch-Rusland goed, dank zij het solide materiaal, waaruit zij zyn gebouwd. De Sovjet-autoriteiten leggen er in het algemeen niet veel geld voor vernieuwing of verbetering aan ten koste, doch het personeel onderhoudt ze goed. Soberheid, doch zindelijkheid, — dat is de karakteristiek van alle hotels, waar wtf in Rusland onderdak vonden. Sommige hotels hebben nog veel van hun ouden luister in hun sfeer bewaard, in het bijzonder het Grand Hotel, op het Revolutieplein, te Moskou, waar de weidsche en rijk-vergulde, doch zelden ontstoken lusters aan de zoldering en het damasten tafelgoed met den trotschen dubbelen adelaar daarin geweven nog steeds een indruk geven van de glorie van het hotelleven in den tsarentijd. Ook de „Gostinitza Leningrad” te Jalta, op de Krim, waar de vorstelijke ruimte der kamers, het spiegelgladde parket en het massieve der fauteuils den luister mededeelen van de oude weelde van dit gedeelte van Rusland.

15