Een volk bouwt zijn huis

ENGELAND HOOFD VAN JUT.

Picot, waarbij Syrië en Irak, vallende binnen de grenzen, in het verdrag van Januari 1916 genoemd, tusschen Groot-Brittannië en Frankrijk werden verdeeld. In 1917 werd Palestina, eveneens vallende binnen genoemde grenzen, aan de Joden beloofd. Syrië en Irak voor het oogenblik buiten beschouwing gelaten, zegt de Britsche regeering, evenals sir Henry McMahon, die uit naam van de Britsche regeering de overeenkomst met de Arabieren sloot, dat het nooit de bedoeling is geweest, Palestina op te nemen in het Arabisch Rijk. De Arabieren antwoorden daarop: wanneer dat zoo is, waarom heeft de Britsche regeering dan niet den moed, de gewisselde correspondentie te publiceeren, die tot de overeenkomst van Januari 1916 heeft geleid?

Dit is een zaak, die bij de Arabieren kwaad bloed heeft gezet en de geheele politieke verhouding tusschen de Arabieren en de Britten heeft bedorven.

Wat de practische toepassing van het mandaat betreft, zijn de Arabieren natuurlijk, precies als de Joden ten opzichte van hun belangen, geneigd een beroep te doen op de bepalingen van het mandaat, die hun specifieke belangen uitdrukkelijk bedoelen te behartigen. Zij zeggen vooraf: Palestina vormt een deel van een rijk, dat een eenheid vormt in taal, in ras, in cultuur, in gewoonten en tradities, in godsdienst (enkele onbeteekenende niet-Mohammedaansche minderheden uitgezonderd, die nochtans loyaal staan tegenover de Arabische zaak) en in nationa-le aspiraties. Dit is dertien honderd jaar lang zoo geweest zonder dat de Arabieren neiging hebben getoond zich te assimileeren. En verder: Voorzoover de mandataris gehoor geeft aan de opdracht van het mandaat tot het „nemen van alle noodige maatregelen ter beveiliging van de belangen der samenleving in verband met de ontwikkeling van het land”, doet zij dit ten voordeele van de Joden. De Britsche regeering heeft voor dit laatste verwijt moeten capituleeren voor zooveel zij zich verplicht zag, over te gaan tot het bevorderen van de Arabische landbouwbelangen, vooral door behartiging van het onderwijs.

Hoe scherp de politieke tegenstellingen op elkaar botsen, leert de historie van de wetgevende vergadering. De essentieele toepassing van het mandaat door de Britsche regeering in Palestina is haar feitelijk volstrekt onmogelijk gemaakt. De mandataris heeft als politieke voogdes den imperatieven plicht, aan zelfbesturende lichamen het aanzijn te geven. Irak is daarvan het lichtende voorbeeld.

De mandataris heeft voor het eerst in 1923 een poging gedaan om de medewerking van Arabieren en Joden te verkrijgen voor de vorming van een wetge-venden Raad. Deze poging is mislukt: toen het er op aan kwam, pasten de Arabieren de politiek van non-coöperatie toe. De hooge commissaris nam toen de wetgevende bevoegdheid geheel in eigen hand. Eerst in 1929 heeft de mandataris opnieuw een poging gedaan tot het creëeren van een Wetgevend lichaam. Deze nieuwe Wetgevende Raad zou bestaan uit den hoogen commissaris en 22 leden, waarvan 10 ambtelijke, 12 niet-ambtelijke leden, de laatstgenoemden in over-groote meerderheid Arabieren. Ook deze poging is in het zand verloopen. Niet slechts de Arabieren verzetten zich tegen het voorstel, ook de Joden zagen er geen heil in.

Gematigde Arabieren waren bereid het voorstel te aanvaarden op afbetaling, als een eersten stap op den weg naar volledig zelfbestuur, doch de extremisten, die de overhand hadden, wezen het voorstel on voorwaardelijk af: slechts een behoorlijke constitutioneele regeering kon in hun oogen genade vinden. De Arabieren beschouwen, gelijk mij vooraanstaande Arabieren verzekerden, den hoogen commissaris niet als een waarachtigen mandaatdrager van den Volkenbond, doch als een ,,zetbaas van Londen”.

De Joden van hun kant gevoelen weinig voor een Wetgevenden Raad, waarin ten eerste zijzelf slechts een kleine minderheid vormen, die gemakkelijk door den

71