Een volk bouwt zijn huis

KWOETSAH EN MOSJA W-OWDIEM.

aanraking samenwerken, spreekt van zelf. Deze erotiek breekt na een heftige discussie soms laat in den avond los in een spontane h o r r a, een wilden rondedans, die zich ontwikkelt onder gezang, dat in zijn eentonigheid aan den gamelan doet denken en een opzweepende kracht heeft. De primitieve en extremistische natuur van Oost-Europa, — of de nieuwe felheid van den brandenden bodem onder laaiend zonlicht? De sexueele verhoudingen zijn in deze vrije, natuurlijk-gespannen samenleving allicht minder traditioneel dan in de conventioneele familieverhoudingen van Europa, maar zij zijn toch niet ongebonden: de man neemt de jonge vrouw gemakkelijk tot zich, en de vrouw kent minder remmen, maar van het oogenblik dat een paar zich vormt, bepaalt het onontkoombare toezicht der geheele samenleving de gebondenheid, en vooral wanneer deze verhoudingen consequenties hebben, wordt de verhouding onder moreelen druk meestal gewettigd.

De kwoetsah met zijn zuiver collectivistische levensverhoudingen is niet de eenige vorm, waarin zich het leven der landbouwers onder Zionistische leiding heeft voltrokken. Naast de kwoetsah heeft zich ontwikkeld de m o s j a w o w d i e m, de arbeidersnederzetting op individueelen grondslag met wederkeerig dienstbetoon. Hier bearbeidt de landbouwer, die den bodem in erfpacht krijgt (gelijk ook bij de kwoetsah het geval is), dezen geheel alleen, dat wil zeggen, tezamen met zijn familie, met uitdrukkelijke uitsluiting van betaalden loonarbeid, en beschikt over de opbrengst van zijn grond ook geheel alleen. Hij staat echter met de andere families in hetzelfde gebied in nauwe coöperatieve verhouding, doordat zij hun gemeenschappelijke inkooporganisatie bezitten, evenals hun gemeenschappelijke verkooporganisatie, ook doordat zij bij seizoenarbeid elkaar diensten bewijzen. Er zijn in Palestina 23 van deze mosjawiem. De kolonie Nahalal in den Emek is de mosjaw, die op het grootste succes kan bogen. Zij is 13 jaar geleden gesticht met 80 families en telt thans 75 landbouw-en 35 andere families. De kolonie is prachtig aangelegd. Zij is oorspronkelijk begonnen als graanverbouwende kolonie, doch heeft zich sedert gespecialiseerd op zuivelproductie en veefokkerij. Ook hier heeft de landbouwer een stug bestaan, dat hem niet meer gunt dan zijn voedsel en zijn kleeding. Op de paar nederzettingen van dezen aard, die wij bezochten, leest men het van de verweerde koppen der landbouwers af, dat zij geworsteld hebben₎ maar sterker ziet men het aan de gezichten en figuren der vrouwen, die met geestdrift naar Palestina gekomen, oud zijn geworden voor haar tijd, uitgebrand in de uitleving van haar ideaal.

Hoezeer kwoetsah en mosjaw owdiem ook als vormen van landbouworganisatie tegemoet zijn gekomen aan de behoeften zoowel van de persoonlijke verlangens van de kolonisten als van het ideaal van het Zionisme, zoo staan zij toch nog tot op den dag van vandaag in het centrum van economische bespiegeling en critische vergelijking.

40