Terug uit de Hel van Buchenwald

grondschen tunnelbouw hebben gewerkt Hoe zij eruit zien, kan men zich misschien voorstellen, als ik meedeel, dat zij op bet rantsoen, dat ook in Buchenwald wordt verstrekt, 12 tot 14 uren per dag hebben moeten werken, velen zonder ooit daglicht te zien. De meesten waren ziek, weerstandsvermogen had er bijna geen meer en een aantal, lijdende aan hongeroedeem, waterbeenen, doorval-dysenterie of longaandoening, kwam alleen om te sterven.

Er ging letterlijk geen dag voorbij, of er werden dooden uit de barakken naar buiten gedragen en het laatste jaar steeg hun aantal door den toenemenden toevoer van retour-transporten voortdurend.

De sterfte.

In Januari 1945 was het bar koud en er lag veel sneeuw. Onder deze ongunstigst denkbare omstandigheden kwam er een transport binnen uit Auswitz, hoofdzakclijk joden, waaronder ook enkele Nederlanders. Het transport was vierduizend man groot. De menschcn hadden acht dagen geloopen en vier dagen per spoor gereisd, d.w.z. in veewagens, van boven open, de zijkanten bestaande uit schotten met open reten. Gedurende eenige dagen was hun geen voeding verstrekt en geen of zeer weinig drinken Er heerschte een vorst van 12 a 14 graden. Dat er onder deze omstandigheden niet meer dan 800 dooden uit de veewagens werden gedragen, bewijst wel, hoe taai de mensch is. Vaak waren de dooden aan elkaar gevroren. Zij moesten losgebroken worden, vóór zij naar het crematorium konden worden vervoerd.

Van de 3200 overlevenden hadden er 1500 bevroren ledematen. Eenige honderden stierven, toen zij aan het warme water in de desintectie-afdeeling werden blootgesteld. Vele anderen vonden binnen eenige dagen op den vloer van het Quarantaine-kamp den dood.

In Januari 1945 werden m Buchenwald en de tot het kamp behoorende buiten-commando's 5800 dooden geregistreerd, in Februari 4700. Tot 1 April 1945 zijn er in totaal 51.000 menschen in Buchenwald en omgeving tengevolge van ontberingen en mishandelingen overleden. Daar komt bij het groot aa.ital dergenen. die de laatste dagen vóór onze be-vrijding op de misdadig ondernomen transporten zijn doodgegaan. Maar daar leest U nog nader over.

In het groote kamp.

Wie de Quarantaine-ellende overleeft, gaat óf naar het groote kamp, óf op transport. De meeste transporten zitn bijzonder slecht. Alleen de allersterksten overleven het.

Het eigenlijke kamp — Buchenwald — is beter, ook beter dan de Quaran-taine-barakken. In de woonblokken slaapt men niet op den vloer of

7