Kleine vertelsels

i8    CAUSERIE

dan een leegen dop neemt, en het in één woord allerdomst was geweest, zóó absurd te werk te gaan.

Intusschen wij zaten in London.

Ze hadden getelegrafeerd omdat de boel in het honderd dreigde te loopen, en ze me dringend noodig hadden voor een ander einde. Maar toen ik twéé dagen voor de première een avondrepetitie bijwoonde, en gebluft zat van de fatale nonsens, die ze gezamenlijk met véél kunstvuur hadden geschapen: de heele Jodenbuurt liep om voorloopig maar iéts te zeggen met boerinne-kapjes op, en het eene melodramatisch effect was nog niet uit of het andere begon — toen ik diè eerste proef had meegemaakt, bedankte ik feestlijk om mede te helpen aan een melodramatische plumpudding. Op het kantoor der directeuren was het een allerdolste boel. Elk oogenblik hokten ze bij cigaretten, sandwiches, soda en brandy te zamen, om het slot dat maar niet sluiten wou nog eens over te werken. Dan zag je Rafael die met een papiertje binnen kwam en er iets op gevonden had, dan weer een litterairen adviseur in een onberispelijke jas, die een ander effect adviseerde, dan weer de regisseur, die, daar de Dreyfus-zaak in Rennes toen de aandacht van heel Europa had, met citaten, uit den mond van Dreyfus kwam aanzetten, en ze er per se voor de actualiteit in wou.

Nooit zal ik vergeten, hoe den dag voor de première, op het tooneel een allervermakelijkst incident plaats had. Een der directeuren verscheen met paperassen in zijn hand en zeide: „Dames en heeren, thans hebben wij het einde definitief vastgesteld.⁵⁵ De acteur die voor Sachel speelde, nam zijn rolverandering met het meest onderworpen gezicht aan, haalde uit zijn binnenzak fa^öZ/Volveranderingen, die hem in de laatste tien dagen gegeven waren, lei die met een allerernstigst gezicht een voor een rond zich op de planken bij het souffleurshok, knielde in het midden en