Kleine vertelsels

i6    CAUSERIE

eenigde Staten van Noord-Amerika èn de Engelsch sprekende Koloniën te ontbinden en daarvoor een vaste som van 250 pond, dat wil zeggen 3000 gulden te accepteeren. Als je zulk een brief krijgt, meen je heel verstandig en wijs te doen, door het oordeel van verstandige menschen in te roepen. Wie zijn op dit gebied van zaken doen verstandiger dan Hollandsche zakenmenschen ? De auteur raadpleegde onmiddellijk ten eerste den directeur van een groote handelsonderneming; ten tweede een bevriend advocaat; ten derde den directeur van een solieden schouwburg; ten vierde nog een stevig zakenman; ten vijfde een uitgever van de Keizersgracht; ten zesde een bekend baryton. Kun je voorzichtiger handelen? En al deze menschen-van-onder-vinding zeiden unaniem — ja, er was er niet ééntje tegen — kerel, je bent stapelgek als je voor zóóveel landen maar drie duizend gulden accepteert. Hou je aan je contract, zei de een; niét doen, zei de ander. De gecombineerde opinie was, dat als ⁵n Engelschman 250 pond contant biedt om je tantièmes uit te koopen nog voor het stuk gespeeld is, hij er een geweldige zaak in ziet. ⁵k Nam de 3000 gulden niet aan, vroeg, daar iemand die te veel wil het deksel op zijn neus krijgt, de bescheiden som van ƒ 6000. Je kunt vragen. En waarlijk de zaak scheen voortreffelijk te mar-cheeren, want na een paar dagen stegen de aandeelen in London, boden ze £ 350, dat is plus minus 4000 gulden. Niet doen, zeiden de vrienden, en ’k weigerde opnieuw. Een makelaar in effecten kan niet wijzer speculeeren: twee dagen later steeg de directie tot £ 450, d.i. ruim vijfduizend gulden, en wederom, geïnspireerd door de zakenvrienden die herhaalden dat ik stapel en misschien bezig was een fortuin te verspelen — de schrijver van de Tante van Charlie heeft millioenen verdiend — schreef ik dat een Hollandsche auteur „het beneden zijn waardigheid achtte om op „diè