Huil niet voor de tijd gekomen is

schuchtere bel in natte vodden als een schooier onder aan onze stoep stond! Vader was nu echt op hem gesteld en door dat nette uiterlijk kreeg hij de veertig pond van vader los als een bagatel; in dat voddenpak zou hij niet meer dan twee pond gekregen hebben, rekende ik uit, en na afloop van nauwelijks tien minuten weer op straat gestaan hebben met die afgedragen kleren in de troosteloze regen. Hoewel ik niet precies wist wat veertig pond was, had ik het gevoel dat er niet veel van overbleef, als je eigenlijk een heel nieuwe uitzet zou moeten kopen met koffers en al.

Ik verwenste de zijriviertjes van de Donau en mijn eigen onmacht en verviel weer in vage sombere gedachten, waaruit ik werd opgeschrikt door een strenge berisping van mijn vader om op te houden met dat irriterende neuriën: ‘An der schonen blauen Donau’. Denkelijk uit ergernis tegen mijn vader kreeg ik toen een inval.

Ik bedreef die avond mijn eerste grote diefstal: een van vaders solide ulsters, waarvan hij er ook een paar had die sprekend op elkaar geleken, een van vaders zwarte bolhoeden, waarbij ik voor alle zekerheid een krant onder de binnenrand stak, omdat vaders hoofd mij groter leek. Twee handdoeken griste ik uit de badkamer weg (ze waren gebruikt, maar hij kon ze ergens in de Isar wel uitwassen) en twee stukken lavendelzeep stopte ik met een stuk kaas, een half brood en een kluit boter in een handkoffertje. De ulster met de bolhoed hing ik netjes aan de kapstok en het koffertje zette ik er vlak onder. Mijn hart bonsde of het barsten zou toen ik zo gewoon mogelijk tegen oom Ricardo zei: ‘Uw jas en hoed hangen in de gang, ik heb uw koffertje er maar bij gezet.’ Een ondeelbaar ogenblik keek oom Ricardo me aan, niet begrijpend, een beetje verrast: dan antwoordde hij nonchalant: ‘O, dank je wel hoor, ik moet er morgen weer vroeg vandoor.’

En terwijl ik met hoogrode kleur en diepe aandacht op de zijrivieren van de Donau bleef staren, kreeg ik het verhaal van ‘daarginds’ te horen. ‘Daarginds’ was tout court de gevangenis