Huil niet voor de tijd gekomen is

overwonnen dualisme, een kleine wraak van zijn fysieke constitutie van ‘de oude Adam’ tegen dit fysiek ergerend proces van ‘vergeestelijking’. Hoe dit ook zij, mijn vader en ik hadden elkaar direct aangekeken bij dit stellig niet vergeestelijkt geluid. Ik voor mij gaf er niet zoveel om als aardige eenvoudige mensen aan het smak-euvel leden, doch mijn vader vond het althans voor maatschappelijk gearriveerden bijna met een misdaad gelijkstaan. Overigens had ik het woord frenoloog die middag bij de leraar voor natuurlijke historie opgepikt, die buiten zijn programma was gegaan bij de beschouwing van de menselijke schedel (de verwonderlijkste schaal ter wereld, had hij duister gezegd). Soms onthield ik de raarste woorden, terwijl het gewone lesrooster dat voor me bleef, wat de naam oorspronkelijk aanduidt: een rooster waar alles doorheen valt.

Onverstoorbaar smakkende gaf Hannes een cursus in de frenologie, met moeilijke woorden als dolichocefalen en brachyce-falen (ter verduidelijking wees hij op zijn eigen al te langgerekt hoofd en de brede - steeds somberder wordende - schedel van mijn vader), ondertussen smachtend en bewonderend aangestaard door zijn aanstaande schoonmoeder, schoonzusje en verloofde, die er wel even weinig van begrepen als ik. Doch de eer van den huize Kuyl & Co. was gered. ‘Moeilijk, hè vader,’ zei ik. ‘Daar doet Jopies pa nou in.’ Toch wilde ik mijn vader volstrekt niet voor de gek houden, vooral nu hij het ditmaal eens voor me had opgenomen. Vol bewondering keek ik naar hem -zulk een trots sterk man, zoals hij daar zat en at en dat pedante domme gekakel rustig over zich heen liet gaan. Natuurlijk had ik altijd graag gewild, dat hij me wel mocht en ik begreep volkomen mijn moeders antwoord: ‘Och, spreek toch zo’n onzin niet,’ wanneer ik haar in vertwijfelde buien voorstelde vader in de steek te laten, omdat hij het volgens mij niet prettig bij ons vond, liever bij z’n bittervrienden zat en eigenlijk een hekel had aan ons gezelschap. (Er bestond blijkbaar een groot verschil tussen een ‘stille dronk’, waarvan Jopies vader verdacht werd en een nette solide bittertafel.)