Hoog bezoek (serie Heijermans' Camera)

27

glimlachen. Zóó had hij voor tientallen jaren ook „.tooneel-gespeeld”. In z ij n dagen werd je gesjeesd. In z ij n tijd telde ^?n broekje, dat iedere rol nonchalant verknoeide, omdat de rol van *n ander altijd de zijne was, niet mee. Als tooneelmeester, tiré a quatre épingles, prompt op de repetities, correct, attent, werkte-ie bij ieder stuk met meer overtuiging en toewijding dan ’n reeks kleine „rollen”, wier leven in geïntrigeer en zure teleurstelling verging.

Dat ie ’r ’s morgens, ’s middags, ’s avonds zoo voorbeeldig uitzag kon naar menschelijke berekening niet aan z’n vrouw, die ^Jr onbehagelijk-slordig op los slonsde, geweten worden. Ziekelijk, slap, te hangerig om ’n hand voor ’t kinderloos huishouden uit te steken, liet ze zich door hem op bed bedienen als ze buien van depressie had, en als ze wèl over den vloer was, klaagde, keef, verweet ze zonder aanleiding en keek humeurig toe als hij de aardappelen jaste of de koffie zette. Frans, de wel-verzorgde, onderhield z’n kleeren, naaide zelf knoopen aan, stopte sokken, herstelde z’n linnengoed. En toen ze vrij jong stierf, sprak-ie met ’n respect en genegenheid over r’ of ze ’t toonbeeld van ’n huisvrouw geweest was. Z’n boord, handschoenen, kostuums bleven even tip-top. Wanneer we ’m toen niet gevraagd hadden hoe ’t mogelijk was, dat-ie ’r, zonder hulp, als door ’n ringetje te halen uitzag, zouden we ’t geheim van ’t vreemdsoortig huishouden nooit hebben gehoord.

Twee, drie maanden, leefde, bewoog de gentleman-tooneel-meester, zonder de flauwste afwijking. Hij kwam geschoren en gepommadeerd op de repetities, droeg z’n pantalons met plooien, liep met hagelwitte boorden en manchetten en bleef volkomen stofvrij in de omgeving, waar ’n andermans nieuw kostuum 't in weinig weken met raggen en kleefsels aflei. Het werd winter, guur en lang. En terwijl ’t humeur van ons allen onder natte voeten en tocht op ’t tooneel leed, terwijl we ons inbakerden en ruzietjes hadden van verkleumde, zich onlekker-voelende menschen, liep Frans neuriënd, opgewekt, zonder winterjas door de stijf-gevroren straten — en z’n colbert, die ’m vroeger te wijd was geweest, begon om ’11 wordend buikje te spannen. De magere, pezige, tanige Frans kreeg de allures van ’n bon-vivant. Hij dronk niet. Hij was verliefd — naar men zeide. En werd gezetter ...

Na de vacantie aan zee, ontmoette ’k m. Je herkende ’m niet.