Zichronot - Herinneringen

waarvan de Spitzen aanhangers waren. Allerlei bijzondere minha-giem, deels van Sephardische oorsprong, werden in deze huis-sjoel gevolgd. Op Shabbath-namiddag werd „Wa-anie Tefillatie” tweemaal en bij geopende Aron ha-Kodesh voorgedragen. Het stuk „Oe-wa le-Tsion” eindigde er met het psalmvers 31 : 25. Simchath Torah werd met extatische dansen en rondgangen, gevierd op Shemienie-Atsè-reth ’s middags — als herinnering aan Erets-Israël, waar Simchath Torah gehouden wordt op 22 Tishrie. Op de beide eerste avonden van Pesach las men er na Maariew Hallel met berachah. „Ein Ke-lohènoe” werd aan het eind van Moesaf, ook op Jom ha-Kipoeriem, gezegd en bij Ne’ielah sprak men de Priesterzegen uit. Bij „Shemoth” werden vier tonen geblazen op de Shofar.

Doch dit alles is langer dan dertig jaren geleden en behoort bij een periode, waarin de religie nog een grote rol speelde, zowel in als buiten het Jodendom.

Over mystieke oriëntatie in Amsterdam handelt een vroeger artikel van Perath: Jom Kippoer Katan (Een herinnering aan Amsterdams-Joodse vroomheid), eveneens in het N.I.W.

bij pag. 31.

Oren Hakoudesj = Heilige Arke; seforiem = hoeken (heilige wetsrollen); perouches = voorhangsel van de arke; kelei koudesj = heilige voorwerpen (sieraden voor de wetsrollen); Jodous = handen (aanwijzers bij het lezen uit de Tora).

Zie voor het eten in het Joodse gezin de uitvoerige bedrage van S. Krauss in Mitteilungen für jüdische Volkskunde (1915): „Aus der jüdischen Volksküche. Voor Nederland schreef Caroline Eitje een bijdrage over dit onderwerp in Haischa, Orgaan van den Joodschen Vrouwenraad in Nederland (Sept. 1932). Men vergelijke voorts het aantrekkelijke artikel van Dr M. Steif: Der Kampf gegen den Minhag in Ost und West 1908 (VII). Tenslotte A. Berliner a.w. 59 env.

Vgl. voor het speciale gebruik van visch en in het algemeen voor de betekenis van vis in de Joodse folklore: Professor Dr A. Sulzbach: Der Fisch als Symbol in Wohlgemuths Jeschurun van 1915 (506—513).

bij pag. 32.

Voor Tasjliech zie o.m. Dr Hermann Deutsch: Rosch-ha-Schanah-Sym-bolen eveneens in Jeschurun 1915 (414—420), die wijst op niet-Joodse beïnvloeding. Petrarca werd reeds in de 14e eeuw op „Johannisabend” gegrepen door de aanblik van „zierlich gekleidete, mit Krautern ge-gürtete Frauen (die) ïhre weiszen Armen aufstreifen und zum Strome

64