Rechtskundige significa, proefschrift

61

Nog ééne vraag zou ik in dit Hoofdstuk willen stellen zijn de be-en bespreken: ״Hebben de beteekenis-veranderingen J^_nⁿ^'_n^ve^"_e_ bewust of onbewust plaats?”    wust?

Het is duidelijk, dat deze vraag in wezen niet ver-schilt van de reeds vroeger gestelde en besproken vragen : ״Bestaan er signifische taalwetten ?” en ״Heeft de wil van den enkeling invloed op de beteekenis-verandering der woorden ?”

Uit mijne beschouwingen aangaande deze twee voorafgaande vragen volgt, dat ik de derde vraag zou willen beantwoorden in dien zin, dat de beteekenis-veranderingen deels bewust, deels onbewust plaats hebben. Dat het zeer zeker mogelijk is door opvoeding en oefening aan de bewuste beteekenis-veranderingen meer invloed toe te kennen. Dat het uitdrukkingsver-mogen van de Taal mächtiger wordt, naarmate men de woorden met meer bewustheid gebruikt.

Michel Breal hecht, evenals de meerderheid van de signifiekkundigen, minder waarde aan het bewust* zijn met betrekking tot het taalgebruik.

Dr. Jac. van Ginneken meent, dat men, ״de kracht van het bewust opzet in zulke spontane uitingen als de taal is, niet moet overschatten.” ^T)

Uit andere meeningen van Dauzat was reeds te verwachten, dat hij aan het bewustzijn niet eenen grooten invloed zou toekennen op de beteekenis-ver-anderingen van de woorden. Hij beschouwt de vraag naar den invloed van het bewustzijn als vrijwel gelijk aan de vraag naar het bestaan van taalwetten. ¹) Het zeer groote belang van de vraag wordt stellig door

¹

״La philosophie du Langage’’ bldz. 278281 ־.